| DE DONATIONIBUS | |
| Iulianus libro septimo decimo digestorum. Donationes complures sunt. dat | 39.5.1.pr.1 |
| aliquis ea mente, ut statim uelit accipientis fieri nec ullo casu ad se reuerti, et propter | |
| nullam aliam causam facit, quam ut liberalitatem et munificentiam exerceat: haec proprie | |
| donatio appellatur. dat aliquis, ut tunc demum accipientis fiat, cum aliquid secutum fuerit: | |
| non proprie donatio appellabitur, sed totum hoc donatio sub condicione est. item cum quis | 5 |
| ea mente dat, ut statim quidem faciat accipientis, si tamen aliquid factum fuerit aut non | |
| fuerit, uelit ad se <r>euerti, non proprie donatio dicitur, sed totum hoc donatio est, quae | |
| sub condicione soluatur. qualis est mortis causa donatio. Igitur cum dicimus | 1.1 |
| inter sponsum et sponsam donationem ualere, propria appellatione utimur et factum de- | |
| monstramus, quod ab eo proficiscitur, qui liberalitatis gratia aliquid dat, ut confestim faciat | |
| accipientis nec umquam ullo facto ad se reuerti uelit. cum uero dicimus, si hac mente | |
| donat sponsus sponsae, ut nuptiis non secutis res auferatur, posse repeti, non contrarium | 5 |
| priori dicimus, sed concedimus inter eas personas fieri donationem eam, quae sub condi- | |
| cione soluatur. | |
| Idem libro sexagensimo digestorum. Si, cum filius familias pecuniam donare | 2.pr.1 |
| uellet, patris iussu eam promisit, ualet donatio, perinde ac si fideiussorem dedisset. Si | 1.1 |
| uero pater donaturus Titio pecuniam iusserit filium suum eam promittere, poterit dici in- | |
| teresse, debitor filius patri suo fuerit nec ne: nam si tantumdem filius patri debuit, quam- | |
| tum promisit, ualere donatio intellegitur, perinde ac si quemlibet alium debitorem pater | |
| iussisset pecuniam promittere. Cum uero ego Titio pecuniam donaturus te, qui mihi tan- | 2.1 |
| tundem donare uolebas, iussero Titio promittere, inter omnes personas donatio perfecta | |
| est. Aliud iuris erit, si pecuniam, quam me tibi debere existimabam, iussu tuo spoponderim | 3.1 |
| ei cui donare uolebas: exceptione enim doli mali tueri me potero et praeterea incerti con- | |
| dictione stipulatorem compellam, ut mihi acceptum faciat stipulationem. Item si ei, quem | 4.1 |
| creditorem tuum putabas, iussu tuo pecuniam, quam me tibi debere existimabam, promis- | |
| ero, petentem doli mali exceptione summouebo et amplius incerti agendo cum stipulatore | |
| consequar, ut mihi acceptum faciat stipulationem. Si pecuniam mihi Titius dederit absque | 5.1 |
| ull<a> stipulatione, ea tamen condicione, ut tunc demum mea fieret, cum Seius consul factus | |
| esset: siue furente eo siue mortuo Seius consulatum adeptus fuerit, mea fiet. Sed si quis | 6.1 |
| donaturus mihi pecuniam dederit alicui, ut ad me perferret, et ante mortuus erit quam ad | |
| me perferat, non fieri pecuniam dominii mei constat. Titio decem donaui ea condicione, | 7.1 |
| ut inde Stichum sibi emeret: quaero, cum homo antequam emeretur mortuus sit, an aliqua | |
| actione decem recipiam. respondit: facti magis quam iuris quaestio est: nam si decem | |
| Titio in hoc dedi, ut Stichum emeret, aliter non daturus, mortuo Sticho condic<t>ione | |
| repetam: si uero alias quoque donaturus Titio decem, quia interim Stichum emere pro- | 5 |
| posuerat, dixerim in hoc me dare, ut Stichum emere<t>, causa magis donationis, quam | |
| condicio dandae pecuniae existimari debebit et mortuo Sticho pecunia apud Titium re- | |
| manebit. | |
| Ulpianus libro septuagensimo sexto ad edictum. Et generaliter hoc in do- | 3.pr.1 |
| nationibus definiendum est multum interesse, causa donandi fuit an condicio: si causa fuit, | |
| cessare repetitionem, si condicio, repetitioni locum fore. | |
| Pomponius libro septimo decimo ad Sabinum. Etiam per interpositam per- | 4.pr.1 |
| sonam donatio consummari potest. | |
| Ulpianus libro trigensimo secundo ad Sabinum. affectionis gratia neque ho- | 5.pr.1 |
| nestae neque inhonestae donationes sunt prohibitae, honestae erga bene merentes amicos | |
| uel necessarios, inhonestae circa meretrices. | |
| Idem libro quadragensimo secundo ad Sabinum. Qui saxum mihi eximere de | 6.pr.1 |
| suo permisit donationis causa, statim cum lapis exemptus est meus fit, neque prohibendo | |
| me euehere efficit, ut meus esse desinat, quia quodammodo traditione meus factus est: | |
| plane si mercennarius meus exemit, mihi exemit. sed si is qui a me emerat, siue mercede | |
| conduxerat, ut paterer eum sibi iure eximere, si antequam eximat, me paenituerit, meus | 5 |
| lapis durat, si postea, ipsius factum auocare non possum: quasi traditio enim facta uidetur, | |
| cum eximitur domini uoluntate. quod in saxo est, idem erit etiam, si in arbore caesa uel | |
| dempta acciderit. | |
| Idem libro quadragensimo quarto ad Sabinum. Filius familias donare non | 7.pr.1 |
| potest, neque si liberam peculii administrationem habeat: non enim ad hoc ei conceditur | |
| libera peculii administratio, ut perdat. Quid ergo, si iusta ratione motus donet, numquid | 1.1 |
| possit dici locum esse donationi? quod magis probabitur. Item uideamus, si quis filio | 2.1 |
| familias liberam peculii administrationem concesserit, ut nominatim adiceret sic se ei con- | |
| cedere, ut donare quoque possit, an locum habeat donatio: et non dubito donare quoque | |
| eum posse. Nonnumquam etiam ex persona poterit hoc colligi: pone enim filium esse | 3.1 |
| senatoriae uel cuius alterius dignitatis: quare non dicas uideri patrem, nisi ei specialiter | |
| donandi facultatem ademit, hoc quoque concessisse, dum liberam dat peculii administra- | |
| tionem? Pari autem ratione, qua donare filius familias prohibetur, etiam mortis causa | 4.1 |
| donare prohibebitur: quamuis enim ex patris uoluntate mortis quoque causa donare possit, | |
| attamen ubi cessat uoluntas, inhibebitur haec quoque donatio. Sed enim meminisse opor- | 5.1 |
| tebit, si cui donare quoque permissum est, nisi specialiter etiam mortis causa donare fuerit | |
| permissum, non poss<e> mortis causa donare. Haec omnia locum habebunt in paganis: | 6.1 |
| ceterum qui habent castrense peculium uel quasi castre<n>se, in ea condicione sunt, ut do- | |
| nare et mortis causa et non mortis causa possint, cum testamenti factionem habeant. | |
| Paulus libro quinto decimo ad Sabinum. Quae liberti imposita libertatis | 8.pr.1 |
| causa praestant, ea non donantur: res enim pro his intercessit. | |
| Pomponius libro trigensimo tertio ad Sabinum. In aedibus alienis habitare | 9.pr.1 |
| gratis donatio uidetur: id enim ipsum capere uidetur qui habitat, quod mercedem pro ha- | |
| bitatione non soluit. potest enim et citra corporis donationem ualere donatio, ueluti si | |
| donationis causa cum debitore meo paciscar, ne ante certum tempus ab eo petam. Ex | 1.1 |
| rebus donatis fructus perceptus in rationem donationis non computatur: si uero non fun- | |
| dum, sed fructus perceptionem tibi donem, fructus percepti uenient in computationem | |
| donationis. Quod filius familias patris iussu aut uoluntate donauit, perinde est, ac si pater | 2.1 |
| ipse donauerit aut si mea uoluntate rem meam tu nomine tuo Titio dones. Donari non | 3.1 |
| potest, nisi quod eius fit, cui donatur. | |
| Paulus libro quinto decimo ad Sabinum. Absenti, siue mittas qui ferat, siue | 10.pr.1 |
| quod ipse habeat sibi habere eum iubeas, donari recte potest. sed si nescit rem quae | |
| apud se est sibi esse donatam, uel missam sibi non acceperit, donatae rei dominus non | |
| fit, etiamsi per seruum eius cui donabatur missa fuerit, nisi ea mente seruo eius data fuerit, | |
| ut statim eius fiat. | 5 |
| Gaius libro tertio de legatis ad edictum praetoris urbani. Cum de modo | 11.pr.1 |
| donationis quaeritur, neque partus nomine neque fructuum neque pensionum neque mer- | |
| cedum ulla donatio facta esse uidetur. | |
| Ulpianus libro tertio disputationum. Qui ex donatione se obligauit, ex | 12.pr.1 |
| rescripto diui Pii in quantum facere potest conuenitur. sed enim id, quod creditoribus | |
| debetur, erit detrahendum; haec uero, de quibus ex eadem causa quis obstrictus est, non | |
| debebit detrahere. | |
| Idem libro septimo disputationum. Qui mihi donatum uolebat, seruo com- | 13.pr.1 |
| muni meo et Titii rem tradidit: seruus uel sic accepit quasi socio adquisiturus uel sic | |
| quasi mihi et socio: quaerebatur quid agere<t>. et placet, quamuis seruus hac mente acce- | |
| perit, ut socio meo uel mihi et socio adquirat, mihi tamen adquiri: nam et si procuratori | |
| meo hoc animo rem tradiderit, ut mihi adquirat, ille quasi sibi adquisiturus acceperit, nihil | 5 |
| agit in sua persona, sed mihi adquirit. | |
| Iulianus libro septimo decimo digestorum. Qui alienum fundum donationis | 14.pr.1 |
| causa excolit, nullam retentionem propter impensas faciet, quia domini res ab eo iniectas | |
| continuo efficit. | |
| Marcianus libro tertio institutionum. Post contractum capitale crimen do- | 15.pr.1 |
| nationes factae non ualent ex constitutione diuorum Seueri et <A>ntonini, nisi condemnatio | |
| secuta sit. | |
| Ulpianus libro secundo responsorum. Ex hac scriptura: 'sciant heredes | 16.pr.1 |
| mei me uestem uniuersam ac res ceteras, quascumque in diem mortis meae mecum habui, | |
| illi et illi libertis meis uiuum donasse' dominium ad libertos benigna interpretatione pertinere. | |
| Idem libro quinquagensimo octauo ad edictum. Si in stipulatum iudicatum | 17.pr.1 |
| nouationis causa deductum sit et stipulatio donationis causa accepto lata, dicendum est | |
| locum liberationem habere. | |
| Idem libro septuagensimo primo ad edictum. Aristo ait, cum mixtum sit | 18.pr.1 |
| negotium cum donatione, obligationem non contrahi eo casu, quo donatio est, et ita et | |
| Pomponius eum existimare refe<r>t. Denique refert Aristonem putare, si seruum tibi tradi- | 1.1 |
| dero ad hoc, ut eum post quinquennium manumittas, non posse ante quinquennium agi, | |
| quia donatio aliqua inesse uidetur: aliter atque, inquit, si ob hoc tibi tradidissem, ut con- | |
| tinuo manumittas: hic enim nec donationi locum esse et ideo esse obligationem. sed et | |
| superiore casu quid acti sit, inspiciendum Pomponius ait: potest enim quinquennium non | 5 |
| ad hoc esse positum, ut aliquid donetur. Idem aristo ait, si donationis causa in hoc tra- | 2.1 |
| datur seruus, ut post quinquennium manumittatur, sit autem alienus, posse dubitari an | |
| usucapiatur, quia aliquid donationis interueniret. et hoc genus quaestionis in mortis causa | |
| donationibus uersari Pomponius ait et magis putat ut, si ita donetur, ut post quinquen- | |
| nium manumittatur, posse dici usucapionem sequi. Labeo ait, si quis mihi rem alienam | 3.1 |
| donauerit inque eam sumptus magnos fecero et sic mihi euincatur, nullam mihi actionem | |
| contra donatorem competere: plane de dolo posse me aduersus eum habere actionem, si | |
| dolo fecit. | |
| Idem libro septuagensimo sexto ad edictum. Hoc iure utimur, ut in rebus | 19.pr.1 |
| publicis, cum de donatione quaeritur, illud solum spectetur, utrum ob causam aliquam | |
| iustam re<i> publicae promittat quis uel p<o>lliceatur an non, ut, si ob honorem aliquem pro- | |
| mittat, teneatur, si minus, non. Labeo scribit extra causam donationum esse talium offi- | 1.1 |
| ciorum mercedes ut puta: si tibi adfuero, si satis pro te dedero, si qualibet in re opera | |
| uel gratia mea usus fueris. | |
| Non potest liberalitas nolenti adquiri. | 2.1 |
| Si quis dederit pecu- | 3.1 |
| niam mutuam Titio reddendam Seio, cui donatum uolebat, deinde Titius mortuo donatore | |
| Seio dedisse proponatur, erit consequens dicere pecuniam Seii fieri, siue mortuu<m> sciuit | |
| siue ignorauit is qui dabat, quia pecunia fuit dantis: sed si quidem ignorauit mortuum, | |
| erit liberatus, si sic mutuam pecuniam accepit soluendam Seio. si autem mandauero tibi, | 5 |
| ut pecuniam Titio des, cui donare uolebam, et tu ignorans me mortuum hoc feceris, habebis | |
| aduersus heredes meos mandati actionem: si sciens, non habebis. Si quis seruo pecuniam | 4.1 |
| crediderit, deinde is liber factus eam expromiserit, non erit donatio, sed debiti solutio. | |
| idem in pupillo, qui sine tutoris auctoritate debuerit, dicendum est, si postea tutore auctore | |
| promittat. Sed et hae stipulationes, quae ob causam fiunt, non habent donationem. | 5.1 |
| Denique Pegasus putabat, si tibi centum spopondero hac condicione, si iurasses te nomen | 6.1 |
| meum laturum, non esse donationem, quia ob rem facta est, res secuta est. | |
| Marcellus libro uicensimo secundo digestorum. Si patronus ex debita parte | 20.pr.1 |
| heres instituatur et libertus fidei eius commisit, ut quid daret, et hoc stipulanti fidei- | |
| commissario promiserit, non erit cogendus soluere, ne pars ex legibus uerecundiae patro- | |
| nali debita minuatur. De illo dubitari potest, qui, quod per Falcidiam retinere poterat, | 1.1 |
| uoluntatem testatoris secutus spopondit se daturum: sed magis est, ut non possit suae | |
| confessioni obuiare. quemadmodum enim, si soluisset, fidem testatori suo adimplesse uide- | |
| batur et nulla ei repetitio concessa fuerat, ita et stipulatione procedente contra fidem | |
| testatoris, quam adgnouit, uenienti ei merito occurretur. | 5 |
| Cel<s>us libro uicensimo octauo digestorum. Ut mihi donares creditori meo | 21.pr.1 |
| delegante me promisisti: factum ualet, ille enim suum recepit. Sed si debitorem meum | 1.1 |
| tibi donationis immodicae causa promittere iussi, an summoueris donationis exceptione | |
| necne, tractabitur. et meus quidem debitor exceptione te agentem repellere non potest, | |
| quia perinde sum, quasi exactam a debitore meo summam tibi donauerim et tu illam ei | |
| credideris. sed ego, si quidem pecuniae a debitore meo nondum solutae sint, habeo ad- | 5 |
| uersus debitorem meum rescissoriam in id, quod supra legis modum tibi promisit ita, ut | |
| in reliquum tantummodo tibi maneat obligatus: sin autem pecunias a debitore meo exe- | |
| gisti, in hoc, quod modum legis excedit, habeo contra te condictionem. | |
| Modestinus libro octauo differentiarum. Eum, qui donationis causa pecu- | 22.pr.1 |
| niam uel quid aliud promisit, de mora solutionis pecuniae usuras non debere, summae | |
| aequitatis est, maxime cum in bonae fidei contractibus donationis species non deputetur. | |
| Idem libro quinto decimo responsorum. Modestinus respondit creditorem | 23.pr.1 |
| futuri temporis usuras et remittere et minuere pacto posse nec in ea donatione ex | |
| summa quantitatis aliquid uitii incurrere. Modestinus respondit mente captum donare | 1.1 |
| non posse. | |
| Iauolenus libro quarto decimo ex Cassio. Fideiussori eius, qui donationis | 24.pr.1 |
| causa pecuniam supra modum legis promisit, exceptio dari debet etiam inuito reo, ne, si | |
| forte reus soluendo non fuerit, pecuniam fideiussor amittat. | |
| Idem libro sexto epistularum. Si tibi dederim rem, ut Titio meo nomine | 25.pr.1 |
| donares, et tu tuo nomine eam ei dederis, an factam eius putes? respondit, si rem tibi | |
| dederim, ut Titio meo nomine donares eamque tu tuo nomine ei dederis, quantum ad | |
| iuris suptilitatem accipientis facta non est et tu furti oblig<a>ris: sed benignius est, si agam | |
| contra eum qui rem accepit, exceptione doli mali me summoueri. | 5 |
| Pomponius libro quarto ad Quintum Mucium. Nuda ratio non | 26.pr.1 |
| facit aliquem debitorem: ut puta quod donare libero homini uolumus licet referamus in | |
| rationes nostras debere nos, tamen nulla donatio intellegitur. | |
| Papinianus libro uicensimo nono quaestionum. Aquilius Regulus iuuenis | 27.pr.1 |
| ad Nicostratum rhetorem ita scripsit: 'quoniam et cum patre meo semper fuisti et me elo- | |
| quentia et diligentia tua meliorem reddidisti, dono et permitto tibi habitare in illo cena- | |
| culo eoque uti'. defuncto Regulo controuersiam habitationis patiebatur Nicostratus et cum | |
| de ea re mecum contulisset, dixi posse defendi non meram donationem esse, uerum offi- | 5 |
| cium magistri quadam mercede remuneratum Regulum ideoque non uideri donationem se- | |
| quentis temporis irritam esse. quod si expulsus Nicostratus ueniat ad iudicem, ad exem- | |
| plum interdicti, quod fructuario proponitur, defendendus erit quasi loco possessoris consti- | |
| tutus qui usum cenaculi accepit. | |
| Idem libro tertio responsorum. Hereditatem pater sibi relictam filiae sui | 28.pr.1 |
| iuris effectae donauit: creditoribus hereditariis filia satisfacere debet, uel, si hoc minime | |
| faciat et creditores contra patrem ueniant, cogendam eam per actionem praescriptis uerbis | |
| patrem aduersus eos defendere. | |
| Idem libro decimo responsorum. Donar<i> uidetur, quod nullo | 29.pr.1 |
| iure cogente conceditur. Quidam in iure interrogatus nihil sibi debere tutoris heredes | 1.1 |
| respondit. eum actionem iure amisisse respondi: licet enim non transactionem, sed dona- | |
| tionis haec uerba esse quis accipiat, attamen eum, qui in iure confessus est, suam con- | |
| fessionem infirmare non posse. Donationem quidem partis bonorum proximae cognatae | 2.1 |
| uiuentis nullam fuisse constabat: uerum ei, qui donauit ac postea iure praetorio successit, | |
| quoniam aduersus bonos mores et ius gentium festinasset, actiones hereditarias in totum | |
| denegandas respondit: | |
| Marcianus libro singulari de delatoribus. nam ei ut indigno aufertur | 30.pr.1 |
| hereditas. | |
| Papinianus libro duodecimo responsorum. Donationes in concu- | 31.pr.1 |
| binam collatas non posse reuocari conuenit nec, si matrimonium inter eosdem postea fuerit | |
| contractum, ad irritum reccidere quod ante iure ualuit. an autem maritalis honor et affectio | |
| pridem praecesserit, personis comparatis, uitae coniun<c>tione considerata perpendendum | |
| esse respondi: neque enim tabulas facere matrimonium. Species extra dotem | 1.1 |
| a matre filiae nomine uiro traditas filiae quae praesens fuit donatas et ab ea uiro | |
| traditas uideri respondi nec matrem offensam repetitionem habere uel eas recte uindicare, | |
| quod uir cauisset extra dotem usibus puellae sibi traditas, cum ea significatione non mo- | |
| dus donationis declaretur nec ab usu proprietas separetur, sed peculium a dote puellae | 5 |
| distingueretur. iudicem tamen aestimaturum, si mater iure contra filiam offensa | |
| eas reuocare uelit, et uerecundiae maternae congruam bonique uiri arbitrio competentem | |
| ferre sententiam. Pater, qui filiae, quam habuit in potestate, mancipia donauit et | 2.1 |
| peculium emancipatae non ademit, ex post facto donationem uidebatur perfecisse. Eius- | 3.1 |
| modi lege deposit<a> in aede arca, ut eam ipse solus qui deposuit tolleret aut post | |
| mortem domini Aelius Speratus, non uideri celebratam donationem respondi. Ratae | 4.1 |
| donationes esse non possunt post crimen perduellionis contractum, cum heredem quoque | |
| teneat, etsi nondum postulatus uita decesserit. | |
| Sca<e>uola libro quinto responsorum. Lucius Ti<ti>us epistulam talem misit: | 32.pr.1 |
| 'ille illi salutem. hospitio illo quamdiu uolueris utaris superioribus diaetis omnibus gratuito, | |
| idque te ex uoluntate mea facere hac epistula notum tibi facio': quaero an heredes eius | |
| habitatione eum prohibere possunt. respondit secundum ea, quae proponerentur, heredes | |
| eius posse mutare uoluntatem. | 5 |
| Hermogenianus libro sexto iuris epitomarum. Qui id, quod ex | 33.pr.1 |
| causa donationis stipulanti spoponderat, solui constituit, actione constitutae pecuniae non | |
| in solidum, sed in quantum facere potest conuenitur: causam enim et originem con- | |
| stitutae pecuniae, non iudicii potestatem praeualere placuit. sed et condemnatus ex causa | |
| donationis in actione iudicati non frustra desiderat in quantum facere potest conueniri. | 5 |
| Ea lege donationis causa pecunia Titio numerata, ut statim donatori mutuo detur, non | 1.1 |
| impeditur dominii translatio: ac propterea isdem nummis donatori creditis nouum domi- | |
| nium in his quaeritur. | |
| Mutus et surdus donare non prohibentur. | 2.1 |
| Si, cum Primus tibi | 3.1 |
| donare uellet et tu donandi Secundo uoluntatem haberes, Primus Secundo ex uoluntate | |
| tua stipulanti promiserit, perficitur donatio et, quia nihil Primus Secundo, a quo conuenitur, | |
| donauit, et quidem in solidum, non in id quod facere potest condemnatur. idque custo- | |
| ditur et si delegante eo, qui donationem erat accepturus, creditori eius donator promiserit: | 5 |
| et hoc enim casu creditor suum negotium gerit. | |
| Paulus libro quinto sententiarum. Si pater emancipati filii no<m>ine dona- | 34.pr.1 |
| tionis animo pecuniam faenerauit eamque filius stipulatus e<s>t, ipso iure perfectam dona- | |
| tionem ambigi non potest. Si quis aliquem a latrunculis uel hostibus eripuit | 1.1 |
| et aliquid pro eo ab ipso accipiat, haec donatio inreuocabilis est: non merces eximii laboris | |
| appellanda est, quod contemplatione salutis certo modo aestimari non placuit. | |
| Scaeuola libro trigensimo primo digestorum. Ad eum, quem manumiserat, | 35.pr.1 |
| epistulam misit in haec uerba: 'Titius Sticho liberto suo salutem. cum te manumiserim, | |
| peculium quoque tuum omne, quidquid habes tam in nominibus quam in rebus mouen- | |
| tibus siue in numerato, me tibi concedere hac epistula manu mea scripta notum tibi facio'. | |
| eundem libertum testamento ex besse scripsit heredem, Sempronium ex triente: nec pecu- | 5 |
| lium Sticho legauit nec actiones praestari iussit. quaesitum est, utrum in assem Sticho | |
| actio detur eorundem nominum, quae in peculio habuit, an utrisque heredibus pro portio- | |
| nibus hereditariis. respondit secundum ea quae proponerentur utrisque heredibus pro he- | |
| reditariis portionibus com<p>etere. Lucius Titius fundum Maeuiae donauit et ante traditio- | 1.1 |
| nem eundem fundum post dies paucos Seio pignori obligauit et intra dies triginta Maeuiam | |
| in uacuam possessionem eiusdem fundi induxit: quaero, an donatio perfecta sit. respondit | |
| secundum ea quae proponerentur perfectam: uerum creditorem firmam pignoris obliga- | |
| tionem habere. Auia sub nomine Labeonis nepotis sui mutuam pecuniam dedit, et usuras | 2.1 |
| semper cepit et instrumenta debitorum a Labeone recepit, quae in hereditate eius inuenta | |
| sunt: quaero, an donatio perfecta esse uideatur. respondit, cum debitor Labeoni obligatus | |
| est, perfectam donationem esse. |