NE DE STATU DEFUNCTORUM POST QUINQUENNIUM
QUAERATUR
  Marcianus libro singulari de delatoribus. De statu defunctorum 40.15.1.pr.1
post quinquennium quaerere non licet neque priuatim neque fisci nomine. Sed nec 1.1
eius status retractandus est, qui intra quinquennium decessit, si per huius quaestionem
praeiudicium futurum est ante quinquennium mortuo. Immo nec de uiui statu quaeren- 2.1
dum est, si quaestio huius praeiudicium facit ei, qui ante quinquennium decessit: et ita
diuus Hadrianus constituit. Sed interdum et intra quinquennium non licet de statu de- 3.1
functi dicere: nam oratione diui Marci cauetur, ut, si quis ingenuus pronuntiatus fuerit,
liceat ingenuitatis sententiam retractare, sed uiuo eo qui ingenuus pronuntiatus est, non
etiam post mortem, in tantum, ut etiam, si coepta quaestio fuit retractationis, morte eius
extinguatur, ut eadem oratione cauetur. Si quidem in deteriorem condicionem qui<s> statum 4.1
retractaret, secundum ea quae dixi praescribendum est. quid ergo si in meliorem? ueluti
pro seruo libertus dic<i>tur: quare non admittatur? quid enim si seruus quis dicatur quasi
ex ancilla natus, quae ante quinquennium mortua est? quare non liceat probare liberam
fuisse? hoc enim et pro mortua est. et Marcellus libro quinto de officio consulis scripsit 5
posse: ego quoque in auditorio publico idem secutus sum.
  Papinianus libro quarto decimo responsorum. Non esse libertatis quaestio- 2.pr.1
nem filiis inferendam propter matris uel patris memoriam post quinquennium a morte non
retractatam conuenit. Nec in ea re, quae publicam tutelam meruit, pupillis agentibus 1.1
restitutionis auxilium tribuendum est, quod quinque annorum tempus, cum tutores non
haberent, excesserit. Praescriptio quinque annorum, quae statum defunctorum tuetur, specie 2.1
litis ante mortem illatae non fit irrita, si ueterem causam desistente qui mouit longo silentio
finitam probetur.
  Hermogenianus libro sexto iuris epitomarum. Ante quinquennium defuncto 3.pr.1
status honestior, quam mortis tempore fuisse existimabatur, uindicari non prohibetur. id-
circo et si quis in seruitute moriatur, post quinquennium liber decessisse probari potest.
  Callistratus libro primo de iure fisci. Primus omnium diuus Nerua edicto 4.pr.1
uetuit post quinquennium mortis cuiusque de statu quaeri. sed et diuus Claudius Clau-
diano rescripsit, si per quaestionem nummariam praeiudicium statui uidebitur fieri, cessare
quaestionem.