NE UIS FIAT EI, QUI IN POSSESSIONEM MISSUS ERIT
|
|
Ulpianus libro septuagensimo secundo ad edictum. Ait praetor: 'Si quis
|
43.4.1.pr.1
|
dolo malo fecerit, quo minus quis permissu meo eiusue, cuius ea iurisdictio fuit, in pos-
|
|
sessionem bonorum sit, in eum in factum iudicium, quanti ea res fuit, ob quam in pos-
|
|
sessionem missus erit, dabo'. Hoc edictum summa prouidentia praetor proposuit: frustra
|
1.1
|
enim in possessionem mitteret rei seruandae causa, nisi missos tueretur et prohibentes ue-
|
|
nire in possessionem coerceret. Est autem generale hoc edictum: pertinet enim ad omnes,
|
2.1
|
qui in possessionem a praetore missi sunt: conuenit enim praetori omnes, quos ipse in
|
|
possessionem misit, tueri. sed siue rei seruandae causa siue legatorum aut uentris nomine
|
|
in possessionem missi fuerint, habent ex hoc edicto in factum actionem, siue doli siue
|
|
aliter prohibuerint. Haec actio non tantum eum tenet, qui prohibuit quem uenire in pos-
|
3.1
|
sessionem, sed etiam eum, qui possessione pulsus est, cum uenisset in possessionem: nec
|
|
exigitur, ut ui fecerit qui prohibuit. Si quis ideo possessione arcuerit, quia rem suam
|
4.1
|
putabat uel sibi nexam uel certe non esse debitoris, consequens est, ut hoc edicto non
|
|
teneatur. Haec uerba 'quanti ea res erit, ob quam in possessionem missus erit'
|
5.1
|
continent utilitatem creditoris, ut quantum eius interest possessionem habere, tantum ei qui
|
|
prohibuit condemnetur. proinde si ob falsum creditum uel ob falsam petitionem missus est
|
|
in possessionem uel si exceptione summoueri potuit, nihil ei debet prodesse hoc edictum,
|
|
quia propter nullam causam in possessionem missus est. Hoc edicto neque pupillum neque
|
6.1
|
furiosum teneri constat, quia affectu carent. sed pupillum eum debemus accipere, qui doli
|
|
capax non est: ceterum si iam doli capax sit, contra erit dicendum. ergo et si tutor dolo
|
|
fecerit, in pupillum dabimus actionem, si modo soluendo sit tutor: sed et ipsum tutorem
|
|
posse conueniri Iulianus scribit. Si domini uel patris uoluntate prohibitus quis sit a pos-
|
7.1
|
sessione, in ipso<s> dabitur actio, quasi per alios hoc fecerint. Hanc actionem
|
8.1
|
excepta legatorum missione intra annum competere et non postea sciendum est,
|
|
cum sit poenalis, nec in heredes similesque personas dabitur, nisi in id quod ad eas per-
|
|
uenit: sed heredi similibusque personis dabitur. nam cum prohibitus quis est legatorum
|
|
uel fideicommissorum causa possessionem adipisci, tunc actio et perpetua est et in here-
|
5
|
dem dabitur, quia est in potestate successorum euitare interdictum satisdatione oblata.
|
|
Paulus libro quinquagensimo nono ad edictum. Suo quis an alieno nomine
|
2.pr.1
|
prohibitus sit, nihil interest: haec enim uerba 'quanti ea res est' referenda sunt ad perso-
|
|
nam domini. Item tam is tenetur, qui suo nomine, quam qui alieno nomine prohibuit.
|
1.1
|
Ulpianus libro sexagensimo octauo ad edictum. Si quis missus fuerit in pos-
|
3.pr.1
|
sessionem fideicommissi seruandi causa et non admittatur, potestate eius inducendus est
|
|
in possessionem, qui eum misit, aut si quis uolet uti interdicto, consequens erit dicere in-
|
|
terdictum locum habere. sed melius erit dicere extra ordinem ipsos iure suae potestatis
|
|
exsequi oportere decretum suum, nonnumquam etiam per manum militarem. Constitutum
|
1.1
|
est ab Antonino, ut etiam in bona heredis quis admittatur certis modis. si quis igitur in
|
|
his bonis non admittatur, dicendum est actionem hanc utilem competere: ceterum poterit
|
|
uti et extraordinaria exsecutione. Praetor uentrem in possessionem mittit, et hoc inter-
|
2.1
|
dictum prohibitorium et restitutorium est. sed si mulier uelit in factum actione uti ad
|
|
exemplum creditorum magis quam interdicto, posse eam experiri sciendum est. Si mulier
|
3.1
|
dicatur calumniae causa in possessionem uenisse, quod non sit praegnas uel non ex eo
|
|
praegnas, uel si de statu mulieris aliquid dicatur: ex epistula diui Hadriani ad exemplum
|
|
praesumptionis Carboniani edicti uentri praetor pollicetur possessionem.
|
|
Idem libro sexagensimo nono ad edictum. Per interdictum etiam ei subuenit
|
4.pr.1
|
praetor, qui damni infecti ab eo in possessionem missus est, ne ei uis fiat. Poena autem
|
1.1
|
eius, qui non promittit uel satis non dat, haec est, ut in possessionem mittatur aduersarius.
|
|
siue ergo promittat, siue per eum non fiat, quo minus promittat, non tenebit interdictum
|
|
repulso per exceptionem eo qui experitur. Praetor in eum, qui neque cauit neque possi-
|
2.1
|
dere passus est eum qui missus est, iudicium pollicetur in tantum, quantum praestare eum
|
|
oporteret, si de ea re cautum fuerat. Sed et ex alia causa hoc iudicium proposuit, si eo
|
3.1
|
tempore, quo in possessionem mitti desiderabat, praetoris adeundi potestas non fuerit, sci-
|
|
licet ut, si, cum potestas praetoris adeundi non esset, damnum interim datum est, haberet
|
|
iudicium qui damnum passus est. Item subiectum, si ex alia causa in possessionem missus
|
4.1
|
prohibitus esse dicetur, habere in factum actionem.
|
|