| DE EXTRAORDINARIIS CRIMINIBUS | |
| Paulus libro quinto sententiarum. Sollicitatores alie- | 47.11.1.pr.1 |
| narum nuptiarum itemque matrimoniorum interpellatores et si effectu sceleris potiri non | |
| possunt, propter uoluntatem perniciosae libidinis extra ordinem puniuntur. Fit | 1.1 |
| iniuria contra bonos mores, ueluti si quis fimo corrupto aliquem perfuderit, caeno luto | |
| oblin<i>erit, aquas spurcauerit, fistulas la<c>us quidu<e> aliud ad iniuriam publicam contamina- | |
| uerit: in quos grauiter animaduerti solet. Qui puero stuprum abducto ab | 2.1 |
| eo uel corrupto comite persuaserit aut mulierem puellamue interpellauerit quidue impudi- | |
| citiae gratia fecerit, donum praebuerit pretiumue, quo is persuad<e>at, dederit: perfecto | |
| flagitio punitur capite, inperfecto in insulam deportatur: corrupti comites summo supplicio | |
| adficiuntur. | 5 |
| Ulpianus libro quarto opinio<n>um. Sub praetextu religionis uel sub specie | 2.pr.1 |
| soluendi uoti coetus illicit<o>s nec a ueteranis temptar<i> oportet. | |
| Idem libro tertio de adulteris. Stellionatus uel expilatae hereditatis iudicia | 3.pr.1 |
| accusationem quidem habent, sed non sunt publica. | |
| Marcianus libro primo regularum. Diuus Seuerus et Antoninus rescripse- | 4.pr.1 |
| runt eam, quae data opera abegit, a praeside in temporale exilium dandam: indignum enim | |
| uideri potest impune eam maritum liberis fraudasse. | |
| Ulpianus libro quinto de officio proconsulis. In eum, cuius instinctu ad | 5.pr.1 |
| infamandum dominum seruus ad statuam confugisse compertus erit, praeter corrupti serui | |
| actionem, quae ex edicto perpetuo competit, seuere animaduertitur. | |
| Idem libro octauo de officio proconsulis. Annonam adtemptare et uexare | 6.pr.1 |
| uel maxime dardanarii solent: quorum auaritiae obuiam itum est tam mandatis quam con- | |
| stitutionibus. mandatis denique ita cauetur: 'Praeterea debebis custodire, ne dardanarii | |
| ullius mercis sint, ne aut ab his, qui coemptas merces supprimunt, aut a locupletioribus, | |
| qui fructus suos aequis pretiis uendere nollent, dum minus uberes prouentus exspectant, | 5 |
| <an>nona oneretur'. poena autem in hos uarie statuitur: nam plerumque, si negotiantes sunt, | |
| negotiatione eis tantum interdicitur, interdum et relegari solent, humiliores ad opus publi- | |
| cum dari. Onerant annonam et<i>am staterae adulterinae, de quibus diuus Traianus edictum | 1.1 |
| proposuit, quo edicto poenam legis Corneliae in eos statuit, perinde ac si lege testamen- | |
| taria, quod testamentum falsum scripsisset signasset recitasset, damnatus esset. Sed et | 2.1 |
| diuus Hadrianus eum, qui falsas mensuras habuit, in insulam relegauit. | |
| Idem libro nono de officio proconsulis. Sacculari<i>, qui uetitas in sacculos | 7.pr.1 |
| artes exercentes partem subducunt, partem subtrahunt, item qui derectarii appellantur, hoc | |
| est hi, qui in aliena cenacula se dirigunt furandi animo, plus quam fures puniendi sunt: | |
| idcircoque aut ad tempus in opus dantur publicum, aut fustibus castigantur et dimittuntur, | |
| aut ad tempus relegantur. | 5 |
| Idem eodem libro. Sunt praeterea crimina, quae ad ex<e>cutionem praesidis | 8.pr.1 |
| pertinent: ut puta si quis instrumenta sua prodita esse dicat: nam huius rei ex<e>cutio prae- | |
| fecto urbis a diuis fratribus data est. | |
| Idem eodem libro. Sunt quaedam, quae more prouinciarum coercitionem | 9.pr.1 |
| solent admittere: ut puta in prouincia Arabia ϲκοπελιϲμὸν crimen appellant, cuius rei ad- | |
| missum tale est: plerique inimicorum solent praedium inimici ϲκοπελίζειν, id est lapides | |
| ponere indicio futuros, quod, si quis eum agrum coluisset, malo leto periturus esset insi- | |
| diis eorum, qui scopulos posuissent: quae res tantum timorem habet, ut nemo ad eum | 5 |
| agrum accedere audeat crudelitatem timens eorum qui scopelismon fecerunt. hanc rem | |
| praesides exequi solent grauiter usque ad poenam capitis, quia et ipsa res mortem com- | |
| minatur. | |
| Idem eodem libro. In Aegypto qui chomata rumpit uel dissoluit (hi | 10.pr.1 |
| sunt aggeres, qui quidem solent aquam Niloticam continere), aeque plectitur extra ordi- | |
| nem: et pro condicione sua et pro admissi mensura quidam opere publico, <alii> autem me- | |
| tallo plectuntur, et metallo quidem secundum suam dignitatem. si quis arborem sycami- | |
| nonem exciderit, nam et haec res uindicatur extra ordinem non leui poena, idcirco quod | 5 |
| hae arbores colligunt aggeres Niloticos, per quos incrementa Nili dispensantur et coer- | |
| centur. et deminutiones aeque coercentur: chomata etiam et diacopi, qui in aggeribus | |
| fiunt, plecti efficiunt eos, qui id admiserint. | |
| Paulus libro primo sententiarum. In circulatores, qui serpentes circum- | 11.pr.1 |
| ferunt et proponunt, si cui ob eorum metu<m> damnum datum est, pro modo admissi actio | |
| dabitur. |