DE ALEATORIBUS
  Ulpianus libro uicensimo tertio ad edictum. Praetor ait: 'Si quis eum, apud 11.5.1.pr.1
quem alea lusum esse dicetur, <uerber>auerit damnumue ei dederit siue quid eo tempore
dolo eius subtractum est, iudicium non dabo. in eum, qui aleae ludendae causa uim
intulerit, uti quaeque res erit, animaduertam.' Si rapinas fecerint inter se collusores, ui 1.1
bonorum raptorum non denegabitur actio: suscept<o>rem enim dumtaxat prohibuit uindicari,
non et collusores, quamuis et hi indigni uideantur. Item notandum, quod susceptorem 2.1
uerberatum quidem et damnum passum ubicumque et quandocumque non uindicat: uerum
furtum factum domi et eo tempore quo alea ludebatur, licet lusor non fuerit qui quid
eorum fecerit, impune fit. domum autem pro habitatione et domicilio nos accipere debere
certum est. Quod autem praetor negat se furti actionem daturum, uideamus utrum ad 3.1
poenalem actionem solam pertineat an et si ad exhibendum uelit agere uel uindicare uel
condicere. et est relatum apud Pomponium solummodo poenalem actionem denegatam,
quod non puto uerum: praetor enim simpliciter ait 'si quid subtractum erit, iudicium non
dabo.' 'In eum', inquit, 'qui aleae ludendae causa uim intulerit, uti quaeque res erit, animad- 4.1
uertam.' haec clausula pertinet ad animaduersionem eius qui conpulit ludere, ut aut multa
multetur aut in lautumias uel in uincula publica ducatur:
  Paulus libro nono decimo ad edictum. solent enim quidam et cogere ad lu- 2.pr.1
sum uel ab initio uel uicti dum retinent. Senatus consultum uetuit in pecuniam ludere, 1.1
praeterquam si quis certet hasta uel pilo iaciendo uel currendo saliendo luctando pugnando
quod uirtutis causa fiat:
  Marcianus libro quinto regularum. in quibus rebus ex lege Titia et Publicia 3.pr.1
et Cornelia etiam sponsionem facere licet: sed ex aliis, ubi pro uirtute certamen non fit,
non licet.
  Paulus libro nono decimo ad edictum. Quod in conuiuio uescendi causa po- 4.pr.1
nitur, in eam rem familia ludere permittitur. Si seruus uel filius familias uictus fuerit, 1.1
patri uel domino competit repetitio. item si seruus acceperit pecuniam, dabitur in dominum
de peculio actio, non noxalis, quia ex negotio gesto agitur: sed non amplius cogendus est
praestare, quam id quod ex ea re in peculio sit. Aduersus parentes et patronos repetitio 2.1
eius quod in alea lusum est utilis ex hoc edicto danda est.