DE CONDICTIONE SINE CAUSA
|
|
Ulpianus libro quadragensimo tertio ad Sabinum. Est et haec species con-
|
12.7.1.pr.1
|
dictionis, si quis sine causa promiserit uel si soluerit quis indebitum, qui autem promisit
|
|
sine causa, condicere quantitatem non potest quam non dedit, sed ipsam obligationem.
|
|
Sed et si ob causam promisit, causa tamen secuta non est, dicendum est condictionem
|
1.1
|
locum habere. Siue ab initio sine causa promissum est, siue fuit causa promittendi quae
|
2.1
|
finit<a> est uel secuta non est, dicendum est condictioni locum fore. Constat id demum posse
|
3.1
|
condici alicui, quod uel non ex iusta causa ad eum peruenit uel redit ad non iustam
|
|
causam.
|
|
Idem libro trigensimo secundo ad edictum. Si fullo uestimenta lauanda con-
|
2.pr.1
|
duxerit, deinde amissis eis domino pretium ex locato conuentus praestiterit posteaque do-
|
|
minus inuenerit uestimenta, qua actione debeat consequi pretium quod dedit? et ait Cas-
|
|
sius eum non solum ex conducto agere, uerum condicere domino posse: ego puto ex
|
|
conducto omnimodo eum habere actionem: an autem et condicere possit, quaesitum est,
|
5
|
quia non indebitum dedit: nisi forte qu<a>si sine causa datum sic putamus condici posse:
|
|
etenim uestimentis inuentis quasi sine causa datum uidetur.
|
|
Iulianus libro octauo digestorum. Qui sine causa obligantur, incerti con-
|
3.pr.1
|
dictione consequi possunt ut liberentur: nec refert, omnem quis obligationem sine causa
|
|
suscipiat an maiorem quam suscipere eum oportuerit, nisi quod alias condictione id agitur,
|
|
ut omni obligatione liberetur, alias ut exoneretur: ueluti qui decem promisit, nam si qui-
|
|
dem nullam causam promittendi habuit, incerti condictione consequitur, ut tota stipulatio
|
5
|
accepto fiat, at si, cum quinque promittere deberet, decem promisit, incerti consequetur,
|
|
ut quinque liberetur.
|
|
Africanus libro octauo quaestionum. Nihil refert, utrumne ab initio sine
|
4.pr.1
|
causa quid datum sit an causa, propter quam datum sit, secuta non sit.
|
|
Papinianus libro undecimo quaestionum. Auunculo nuptura pecuniam in
|
5.pr.1
|
dotem dedit neque nupsit: an eandem repetere possit, quaesitum est. dixi, cum ob turpem
|
|
causam dantis et accipientis pecunia numeretur, cessare condictionem et in delicto pari
|
|
potiorem esse possessorem: quam rationem fortassis aliquem secutum respondere non ha-
|
|
bituram mulierem condictionem: sed recte defendi non turpem causam in proposito quam
|
5
|
nullam fuisse, cum pecunia quae daretur in dotem conuerti nequiret: non enim stupri, sed
|
|
matrimonii gratia datam esse. Nouerca priuigno, nurus socero pecuniam dotis nomine
|
1.1
|
dedit neque nupsit. cessare condictio prima facie uidetur, quoniam iure gentium incestum
|
|
committitur: atquin uel magis in ea specie nulla causa dotis dandae fuit, condictio igitur
|
|
competit.
|
|