In omni Gallia eorum hominum, qui aliquo sunt 6.13.1.1
numero atque honore, genera sunt duo. nam plebes paene
servorum habetur loco, quae nihil audet per se, nulli
adhibetur consilio. plerique cum aut aere alieno aut 2.1
magnitudine tributorum aut iniuria potentiorum pre-
muntur, sese in servitutem dicant. nobilibus in hos eadem
omnia sunt iura quae dominis in servos. sed de his duo- 3.1
bus generibus alterum est druidum, alterum equitum. illi 4.1
rebus divinis intersunt, sacrificia publica ac privata pro-
curant, religiones interpretantur. ad hos magnus adules-
centium numerus disciplinae causa concurrit magnoque
hi sunt apud eos honore. nam fere de omnibus contro- 5.1
versiis publicis privatisque constituunt, et si quod est
facinus admissum, si caedes facta, si de heredidate, de
finibus controversia est, idem decernunt, praemia poe-
nasque constituunt. si qui aut privatus aut populus eorum 6.1
decreto non stetit, sacrificiis interdicunt. haec poena
apud eos est gravissima. quibus ita est interdictum, hi 7.1
numero impiorum ac sceleratorum habentur, his omnes
decedunt, aditum eorum sermonemque defugiunt, ne quid
ex contagione incommodi accipiant, neque his petentibus
ius redditur neque honos ullus communicatur. his autem 8.1
omnibus druidibus praeest unus, qui summam inter eos
habet auctoritatem. hoc mortuo aut, si qui ex reliquis 9.1
excellit dignitate, succedit aut, si sunt plures pares, suffra-
gio druidum adlegitur; nonnumquam etiam armis de prin-
cipatu contendunt. hi certo anni tempore in finibus Carnu- 10.1
tum, quae regio totius Galliae media habetur, considunt in
loco consecrato. huc omnes undique, qui controversias ha-
bent, conveniunt eorumque decretis iudiciisque parent. dis-
ciplina in Britannia reperta atque inde in Galliam trans- 11.1
lata existimatur, et nunc qui diligentius eam rem cognoscere 12.1
volunt, plerumque illo discendi causa proficiscuntur.