Caesar primum suo, deinde omnium ex conspectu 1.25.1.1
remotis equis, ut aequato omnium periculo spem fugae
tolleret, cohortatus suos proelium commisit. milites e 2.1
loco superiore pilis missis facile hostium phalangem per-
fregerunt. ea disiecta gladiis destrictis in eos impetum
fecerunt. Gallis magno ad pugnam erat impedimento, 3.1
quod pluribus eorum scutis uno ictu pilorum transfixis
et conligatis, cum ferrum se inflexisset, neque evellere
neque sinistra impedita satis commode pugnare pote-
rant, multi ut diu iactato bracchio praeoptarent scuta 4.1
e manu emittere et nudo corpore pugnare. tandem vul- 5.1
neribus defessi et pedem referre et, quod mons suberat
circiter mille passuum, eo se recipere coeperunt. capto 6.1
monte et succedentibus nostris Boii et Tulingi, qui homi-
num milibus circiter xv agmen hostium claudebant et
novissimis praesidio erant, ex itinere nostros latere aperto
adgressi circumvenire et id conspicati Helvetii, qui in mon- 5
tem sese receperant, rursus instare et proelium redinte-
grare coeperunt. Romani conversa signa bipertito intu- 7.1
lerunt: prima et secunda acies, ut victis ac summotis re-
sisteret, tertia, ut venientes sustineret.
  Ita ancipiti proelio diu atque acriter pugnatum 26.1.1
est. diutius cum sustinere nostrorum impetus non pos-
sent, alteri se, ut coeperant, in montem receperunt, alteri
ad impedimenta et carros suos se contulerunt. nam hoc 2.1
toto proelio, cum ab hora septima ad vesperum pugna-
tum sit, aversum hostem videre nemo potuit. ad mul- 3.1
tam noctem etiam ad impedimenta pugnatum est, prop-
terea quod pro vallo carros obiecerant et e loco superiore
in nostros venientes tela coniciebant et nonnulli inter
carros rotasque mataras ac tragulas subiciebant nostros- 5
que vulnerabant. diu cum esset pugnatum, impedimen- 4.1
tis castrisque nostri potiti sunt. ibi Orgetorigis filia
atque unus e filiis captus est. ex eo proelio circiter 5.1
milia hominum cxxx superfuerunt eaque tota nocte
continenter ierunt. nullam partem noctis itinere inter-
misso in fines Lingonum die quarto pervenerunt, cum
et propter vulnera militum et propter sepulturam occi- 5
sorum nostri triduum morati eos sequi non potuissent.
Caesar ad Lingonas litteras nuntiosque misit, ne eos fru- 6.1
mento neve alia re iuvarent: qui si iuvissent, se eodem
loco quo Helvetios habiturum. ipse triduo intermisso
cum omnibus copiis eos sequi coepit.