Huius est civitatis longe amplissima auctoritas 3.8.1.1
omnis orae maritimae regionum earum, quod et naves
habent Veneti plurimas, quibus in Britanniam navigare
consuerunt, et scientia atque usu rerum nauticarum cete-
ros antecedunt et in magno impetu maris atque aperto 5
Oceano paucis portibus interiectis, quos tenent ipsi,
omnes fere, qui eo mari uti consuerunt, habent vectigales.
ab his fit initium retinendi Sillii atque Velanii et si quos 2.1
intercipere potuerunt, quod per eos suos se obsides, quos
Crasso dedissent, recuperaturos existimabant. horum 3.1
auctoritate finitimi adducti, ut sunt Gallorum subita et
repentina consilia, eadem de causa Trebium Terrasidium-
que retinent et celeriter missis legatis per suos principes
inter se coniurant nihil nisi communi consilio acturos 5
eundemque omnes fortunae exitum esse laturos, reliquas- 4.1
que civitates sollicitant, ut in ea libertate, quam a mai-
oribus acceperint, permanere quam Romanorum servi-
tutem perferre malint. omni ora maritima celeriter ad 5.1
suam sententiam perducta communem legationem ad
P. Crassum mittunt, si velit suos recuperare, obsides
sibi remittat.
  Quibus de rebus Caesar a Crasso certior factus, quod 9.1.1
ipse aberat longius, naves interim longas aedificari in
flumine Ligeri quod influit in Oceanum, remiges ex pro-
vincia institui, nautas gubernatoresque comparari iubet.
his rebus celeriter administratis ipse, cum primum per 2.1
anni tempus potuit, ad exercitum contendit. Veneti reli- 3.1
quaeque item civitates cognito Caesaris adventu, <et de
recipiendis obsidibus spem se fefellisse> certiores facti,
simul quod quantum in se facinus admisissent intelle-
gebant—legatos, quod nomen apud omnes nationes 5
sanctum inviolatumque semper fuisset, retentos ab se et
in vincula coniectos—, pro magnitudine periculi bellum
parare et maxime ea quae ad usum navium pertinent pro-
videre instituunt, hoc maiore spe quod multum natura
loci confidebant. pedestria esse itinera concisa aestuariis, 4.1
navigationem impeditam propter inscientiam locorum
paucitatemque portuum sciebant; neque nostros exer- 5.1
citus propter frumenti inopiam diutius apud se morari
posse confidebant; ac iam ut omnia contra opinionem 6.1
acciderent, tamen se plurimum navibus posse, [quam]
Romanos neque ullam facultatem habere navium neque
eorum locorum, ubi bellum gesturi essent, vada portus
insulas novisse; ac longe aliam esse navigationem in con- 7.1
cluso mari atque in vastissimo atque apertissimo Oceano
perspiciebant. his initis consiliis oppida muniunt, fru- 8.1
menta ex agris in oppida comportant, naves in Venetiam,
ubi Caesarem primum bellum gesturum constabat, quam 9.1
plurimas possunt, cogunt. socios sibi ad id bellum Osis- 10.1
mos Lexovios Namnetes Ambiliatos Morinos Diablintes
Menapios adsciscunt; auxilia ex Britannia, quae contra
eas regiones posita est, arcessunt.