His Caesar ita respondit: eo sibi minus dubitationis 1.14.1.1
dari, quod eas res, quas legati Helvetii commemorassent,
memoria teneret, atque eo gravius ferre, quo minus merito
populi Romani accidissent. qui si alicuius iniuriae sibi 2.1
conscius fuisset, non fuisse difficile cavere; sed eo decep-
tum quod neque commissum a se intellegeret quare time-
ret, neque sine causa timendum putaret. quod si veteris 3.1
contumeliae oblivisci vellet, num etiam recentium iniuri-
arum, quod eo invito iter per provinciam per vim tem-
ptassent, quod Haeduos, quod Ambarros, quod Allobroges
vexassent, memoriam deponere posse? quod sua victoria 4.1
tam insolenter gloriarentur quodque tam diu se impune
iniurias tulisse admirarentur, eodem pertinere. consuesse 5.1
enim deos immortales, quo gravius homines ex commu-
tatione rerum doleant, quos pro scelere eorum ulcisci velint,
his secundiores interdum res et diuturniorem impuni-
tatem concedere. cum ea ita sint, tamen si obsides ab 6.1
iis sibi dentur, uti ea quae polliceantur facturos intelle-
gat, et si Haeduis de iniuriis quas ipsis sociisque eorum
intulerint, item si Allobrogibus satisfaciant, sese cum iis
pacem esse facturum. Divico respondit: ita Helvetios a 7.1
maioribus suis institutos esse uti obsides accipere, non
dare consuerint; eius rei populum Romanum esse testem.
hoc responso dato discessit.
  Postero die castra ex eo loco movent. idem facit 15.1.1
Caesar equitatumque omnem, ad numerum quattuor
milium, quem ex omni provincia et Haeduis atque
eorum sociis coactum habebat, praemittit, qui videant
quas in partes hostes iter faciant. qui cupidius novis- 2.1
simum agmen insecuti alieno loco cum equitatu Helve-
tiorum proelium committunt, et pauci de nostris cadunt.
quo proelio sublati Helvetii, quod quingentis equitibus 3.1
tantam multitudinem equitum propulerant, audacius
subsistere nonnumquam et novissimo agmine proelio
nostros lacessere coeperunt. Caesar suos a proelio conti- 4.1
nebat ac satis habebat in praesentia hostem rapinis pabu-
lationibusque prohibere. ita dies circiter quindecim iter 5.1
fecerunt, uti inter novissimum hostium agmen et nostrum
primum non amplius quinis aut senis milibus passuum
interesset.