Iuba certior factus a Saburra de nocturno 2.40.1.1
proelio ii milia Hispanorum et Gallorum equitum, quos
suae custodiae causa circum se habere consuerat, et
peditum eam partem, cui maxime confidebat, Saburrae
summittit; ipse cum reliquis copiis elephantisque lx 5
lentius subsequitur. suspicatus praemissis equitibus 2.1
ipsum adfore Curionem Saburra copias equitum pedi-
tumque instruit atque his imperat, ut simulatione timo-
ris paulatim cedant ac pedem referant; sese, cum opus
esset, signum proelii daturum et quod rem postulare 5
cognovisset imperaturum. Curio ad superiorem spem 3.1
addita praesentis temporis opinione hostes fugere arbi-
tratus copias ex locis superioribus in campum deducit.
  Quibus ex locis cum longius esset progressus, 41.1.1
confecto iam labore exercitu xvi milium spatio con-
stitit. dat suis signum Saburra, aciem constituit et 2.1
circumire ordines atque hortari incipit. sed peditatu
dumtaxat procul ad speciem utitur, equites in aciem
inmittit. non deest negotio Curio suosque hortatur, 3.1
ut spem omnem in virtute reponant. ne militibus qui-
dem, ut defessis, neque equitibus, ut paucis et labore
confectis, studium ad pugnandum virtusque deerat;
sed hi erant numero cc, reliqui in itinere substiterant. 5
hi quamcumque in partem impetum fecerant, hostes 4.1
loco cedere cogebant, sed neque longius fugientes pro-
sequi, nec vehementius equos incitare poterant. at 5.1
equitatus hostium ab utroque cornu circumire aciem
nostram et aversos proterere incipit. cum cohortes ex 6.1
acie procucurrissent, Numidae integri celeritate impe-
tum nostrorum effugiebant, rursusque ad ordines suos
se recipientes circumibant et ab acie excludebant. sic
neque in loco manere ordinesque servare, neque pro- 5
currere et casum subire tutum videbatur. hostium 7.1
copiae submissis ab rege auxiliis crebro augebantur;
nostros vires lassitudine deficiebant, simul ii qui vul-
nera acceperant, neque acie excedere, neque in locum
tutum referri poterant, quod tota acies equitatu hos- 5
tium circumdata tenebatur. hi de sua salute despe- 8.1
rantes, ut extremo vitae tempore homines facere con-
suerunt, aut suam mortem miserabantur aut parentes
suos commendabant, siquos ex eo periculo fortuna
servare potuisset. plena erant omnia timoris et luctus. 5