. . . Naevium ne appellasse quidem Quinctium, cum
|
85.21
|
simul esset <et> experiri posset cotidie; deinde quod omnia
|
|
iudicia difficillima cum summa sua invidia maximoque
|
|
periculo P. Quincti fieri mallet quam illud pecuniarium
|
|
iudicium quod uno die transigi posset; ex quo uno haec
|
25
|
omnia nata et profecta esse concedit. Quo in loco con-
|
|
dicionem tuli, si vellet pecuniam petere, P. Quinctium
|
|
iudicatum solvi satis daturum, dum ipse, si quid peteret,
|
|
pari condicione uteretur.
|
|
Ostendi quam multa ante fieri convenerit quam hominis
|
86.1
|
propinqui bona possideri postularentur, praesertim cum
|
|
Romae domus eius, uxor, liberi essent et procurator aeque
|
|
utriusque necessarius. Docui, cum desertum esse dicat
|
|
vadimonium, omnino vadimonium nullum fuisse; quo die
|
5
|
hunc sibi promisisse dicat, eo die ne Romae quidem eum
|
|
fuisse; id testibus me pollicitus sum planum facturum qui
|
|
et scire deberent et causam cur mentirentur non haberent.
|
|
Ex edicto autem non potuisse bona possideri demonstravi,
|
|
quod neque fraudandi causa latitasset neque exsili causa
|
10
|
solum vertisse diceretur. Reliquum est ut eum nemo
|
87.1
|
iudicio defenderit. Quod contra copiosissime defensum
|
|
esse contendi non ab homine alieno neque ab aliquo
|
|
calumniatore atque improbo, sed ab equite Romano, pro-
|
|
pinquo ac necessario suo, quem ipse Sex. Naevius procura-
|
5
|
torem relinquere antea consuesset; neque eum, si tribunos
|
|
appellarit, idcirco minus iudicio pati paratum fuisse, neque
|
|
potentia procuratoris Naevio ius ereptum; contra istum
|
|
potentia sua tum tantum modo superiorem fuisse, nunc
|
|
nobis vix respirandi potestatem dare. Quaesivi quae causa
|
88.1
|
fuisset cur bona non venissent, cum ex edicto possiderentur.
|
|
Deinde illud quoque requisivi qua ratione ex tot creditoribus
|
|
nemo neque tum idem fecerit neque nunc contra dicat,
|
|
omnesque pro P. Quinctio pugnent, praesertim cum in tali
|
5
|
iudicio testimonia creditorum existimentur ad rem maxime
|
|
pertinere. Postea sum usus adversarii testimonio, qui sibi
|
|
eum nuper edidit socium quem, quo modo nunc intendit, ne
|
|
in vivorum quidem numero tum demonstrat fuisse. Tum
|
|
illam incredibilem celeritatem seu potius audaciam protuli;
|
10
|
confirmavi necesse esse aut biduo dcc milia passuum esse
|
|
decursa aut Sex. Naevium diebus compluribus ante in posses-
|
|
sionem misisse quam postularet uti ei liceret bona possidere.
|
|
Postea recitavi edictum quod aperte dominum de praedio
|
89.1
|
detrudi vetaret; in quo constitit Naevium ex edicto non
|
|
possedisse, cum confiteretur ex praedio vi detrusum esse
|
|
Quinctium. Omnino autem bona possessa non esse con-
|
|
stitui, quod bonorum possessio spectetur non in aliqua
|
5
|
parte, sed in universis quae teneri et possideri possint.
|
|
Dixi domum Romae fuisse quo iste ne aspirarit quidem,
|
|
servos compluris, ex quibus iste possederit neminem, ne
|
|
attigerit quidem; unum fuisse quem attingere conatus sit;
|
|
prohibitum quievisse. In ipsa Gallia cognostis in praedia
|
90.1
|
privata Quincti Sex. Naevium non venisse; denique ex
|
|
hoc ipso saltu quem per vim expulso socio possedit servos
|
|
privatos Quincti <non> omnis eiectos esse. Ex quo et ex
|
|
ceteris dictis, factis cogitatisque Sex. Naevi quivis potest
|
5
|
intellegere istum nihil aliud egisse neque nunc agere nisi uti
|
|
per vim, per iniuriam, per iniquitatem iudici totum agrum,
|
|
qui communis est, suum facere possit.
|
|