Nunc causa perorata res ipsa et periculi magnitudo, 91.1
C. Aquili, cogere videtur, ut te atque eos qui tibi in con-
silio sunt obsecret obtesteturque P. Quinctius per senectutem
ac solitudinem suam nihil aliud nisi ut vestrae naturae boni-
tatique obsequamini, ut, cum veritas <cum> hoc faciat, plus 5
huius inopia possit ad misericordiam quam illius opes ad
crudelitatem. Quo die ad te iudicem venimus, eodem die 92.1
illorum minas quas ante horrebamus neglegere coepimus.
Si causa cum causa contenderet, nos nostram perfacile cuivis
probaturos statuebamus; quod vitae ratio cum ratione vitae
decerneret, idcirco nobis etiam magis te iudice opus esse 5
arbitrati sumus. Ea res nunc enim in discrimine versatur,
utrum possitne se contra luxuriem ac licentiam rusticana
illa atque inculta parsimonia defendere an deformata atque
ornamentis omnibus spoliata nuda cupiditati petulantiaeque
addicatur. Non comparat se tecum gratia P. Quinctius, 93.1
Sex. Naevi, non opibus, non facultate contendit; omnis
tuas artis quibus tu magnus es tibi concedit; fatetur se
non belle dicere, non ad voluntatem loqui posse, non ab
adflicta amicitia transfugere atque ad florentem aliam de- 5
volare, non profusis sumptibus vivere, non ornare magnifice
splendideque convivium, non habere domum clausam pudori
et sanctimoniae, patentem atque adeo expositam cupiditati
et voluptatibus; contra sibi ait officium, fidem, diligentiam,
vitam omnino semper horridam atque aridam cordi fuisse. 10
Ista superiora esse ac plurimum posse his moribus sentit.
Quid ergo est? Non usque eo tamen ut in capite for- 94.1
tunisque hominum honestissimorum dominentur ei qui
relicta virorum bonorum disciplina et quaestum et sum-
ptum Galloni sequi maluerunt atque etiam, quod in illo non
fuit, cum audacia perfidiaque vixerunt. Si licet vivere eum 5
quem Sex. Naevius non volt, si est homini honesto locus in
civitate invito Naevio, si fas est respirare P. Quinctium contra
nutum dicionemque Naevi, si, quae pudore ornamenta sibi
peperit, ea potest contra petulantiam me defendente ob-
tinere, spes est etiam hunc miserum atque infelicem aliquando 10
tandem posse consistere. Sin et poterit Naevius id quod
libet, et ei libebit id quod non licet, quid agendum est?
qui deus appellandus est? cuius hominis fides imploranda
est? qui denique questus, <qui luctus,> qui maeror dignus
inveniri in calamitate tanta potest? 15