Nunc mihi tertius ille locus est relictus orationis, de 54.1
ambitus criminibus, perpurgatus ab eis qui ante me dixerunt,
a me, quoniam ita Murena voluit, retractandus; quo in loco
<C.> Postumo, familiari meo, ornatissimo viro, de divisorum
indiciis et de deprehensis pecuniis, adulescenti ingenioso et 5
bono, Ser. Sulpicio, de equitum centuriis, M. Catoni, homini
in omni virtute excellenti, de ipsius accusatione, de senatus
consulto, de re publica respondebo. Sed pauca quae meum 55.1
animum repente moverunt prius de L. Murenae fortuna
conquerar. Nam cum saepe antea, iudices, et ex aliorum
miseriis et ex meis curis laboribusque cotidianis fortunatos
eos homines iudicarem qui remoti a studiis ambitionis 5
otium ac tranquillitatem vitae secuti sunt, tum vero in his
L. Murenae tantis tamque improvisis periculis ita sum
animo adfectus ut non queam satis neque communem
omnium nostrum condicionem neque huius eventum fortu-
namque miserari. Qui primum, dum ex honoribus continuis 10
familiae maiorumque suorum unum ascendere gradum digni-
tatis conatus est, venit in periculum ne et ea quae <ei> relicta,
et haec quae ab ipso parta sunt amittat, deinde propter
studium novae laudis etiam in veteris fortunae discrimen
adducitur. Quae cum sunt gravia, iudices, tum illud 56.1
acerbissimum est quod habet eos accusatores, non qui
odio inimicitiarum ad accusandum, sed qui studio accusandi
ad inimicitias descenderint. Nam ut omittam Servium
Sulpicium quem intellego non iniuria L. Murenae sed 5
honoris contentione permotum, accusat paternus amicus,
C. Postumus, vetus, ut ait ipse, vicinus ac necessarius, qui
necessitudinis causas compluris protulit, simultatis nullam
commemorare potuit. Accusat Ser. Sulpicius, sodalis
filius, cuius ingenio paterni omnes necessarii munitiores 10
esse debebant. Accusat M. Cato qui cum a Murena nulla
re umquam alienus fuit, tum ea condicione nobis erat in
hac civitate natus ut eius opes, ut ingenium praesidio multis
etiam alienis, exitio vix cuiquam inimico esse deberet.
Respondebo igitur Postumo primum qui nescio quo pacto 57.1
mihi videtur praetorius candidatus in consularem quasi
desultorius in quadrigarum curriculum incurrere. Cuius
competitores si nihil deliquerunt, dignitati eorum concessit,
cum petere destitit; sin autem eorum aliquis largitus est, 5
expetendus amicus est qui alienam potius iniuriam quam
suam persequatur.