At enim te ad accusandum res publica adduxit. Credo,
|
78.1
|
Cato, te isto animo atque ea opinione venisse; sed tu im-
|
|
prudentia laberis. Ego quod facio, iudices, cum amicitiae
|
|
dignitatisque L. Murenae gratia facio, tum me pacis, oti,
|
|
concordiae, libertatis, salutis, vitae denique omnium nostrum
|
5
|
causa facere clamo atque testor. Audite, audite consulem,
|
|
iudices, nihil dicam adrogantius, tantum dicam totos dies
|
|
atque noctes de re publica cogitantem! Non usque eo
|
|
L. Catilina rem publicam despexit atque contempsit ut ea
|
|
copia quam secum eduxit se hanc civitatem oppressurum
|
10
|
arbitraretur. Latius patet illius sceleris contagio quam quis-
|
|
quam putat, ad pluris pertinet. Intus, intus, inquam, est
|
|
equus Troianus; a quo numquam me consule dormientes
|
|
opprimemini. Quaeris a me ecquid ego Catilinam metuam.
|
79.1
|
Nihil, et curavi ne quis metueret, sed copias illius quas hic
|
|
video dico esse metuendas; nec tam timendus est nunc
|
|
exercitus L. Catilinae quam isti qui illum exercitum dese-
|
|
ruisse dicuntur. Non enim deseruerunt sed ab illo in
|
5
|
speculis atque insidiis relicti in capite atque in cervicibus
|
|
nostris restiterunt. Hi et integrum consulem et bonum
|
|
imperatorem et natura et fortuna cum rei publicae salute
|
|
coniunctum deici de urbis praesidio et de custodia civitatis
|
|
vestris sententiis deturbari volunt. Quorum ego ferrum
|
10
|
et audaciam reieci in campo, debilitavi in foro, compressi
|
|
etiam domi meae saepe, iudices, his vos si alterum con-
|
|
sulem tradideritis, plus multo erunt vestris sententiis quam
|
|
suis gladiis consecuti. Magni interest, iudices, id quod ego
|
|
multis repugnantibus egi atque perfeci, esse Kalendis
|
15
|
Ianuariis in re publica duo consules. Nolite arbitrari,
|
80.1
|
mediocribus consiliis aut usitatis viis <eos> uti. Non lex
|
|
improba, non perniciosa largitio, non auditum aliquando
|
|
aliquod malum rei publicae quaeritur. Inita sunt in hac
|
|
civitate consilia, iudices, urbis delendae, civium trucidan-
|
5
|
dorum, nominis Romani exstinguendi. Atque haec cives,
|
|
cives, inquam, si eos hoc nomine appellari fas est, de patria
|
|
sua et cogitant et cogitaverunt. Horum ego cotidie con-
|
|
siliis occurro, audaciam debilito, sceleri resisto. Sed moneo,
|
|
iudices. In exitu iam est meus consulatus; nolite mihi
|
10
|
subtrahere vicarium meae diligentiae, nolite adimere eum cui
|
|
rem publicam cupio tradere incolumem ab his tantis peri-
|
|
culis defendendam.
|
|