Negat esse eiusdem severitatis Catilinam exitium rei
|
6.1
|
publicae intra moenia molientem verbis et paene imperio
|
|
ex urbe expulisse et nunc pro L. Murena dicere. Ego
|
|
autem has partis lenitatis et misericordiae quas me natura
|
|
ipsa docuit semper egi libenter, illam vero gravitatis seve-
|
5
|
ritatisque personam non appetivi, sed ab re publica mihi
|
|
impositam sustinui, sicut huius imperi dignitas in summo
|
|
periculo civium postulabat. Quod si tum, cum res publica
|
|
vim et severitatem desiderabat, vici naturam et tam vehe-
|
|
mens fui quam cogebar, non quam volebam, nunc cum
|
10
|
omnes me causae ad misericordiam atque ad humanitatem
|
|
vocent, quanto tandem studio debeo naturae meae consuetu-
|
|
dinique servire? Ac de officio defensionis meae ac de
|
|
ratione accusationis tuae fortasse etiam alia in parte
|
|
orationis dicendum nobis erit.
|
15
|
Sed me, iudices, non minus hominis sapientissimi atque
|
7.1
|
ornatissimi, Ser. Sulpici, conquestio quam Catonis accusatio
|
|
commovebat qui gravissime et acerbissime <se> ferre dixit me
|
|
familiaritatis necessitudinisque oblitum causam L. Murenae
|
|
contra se defendere. Huic ego, iudices, satis facere cupio
|
5
|
vosque adhibere arbitros. Nam cum grave est vere accusari
|
|
in amicitia, tum, etiam si falso accuseris, non est negle-
|
|
gendum. Ego, Ser. Sulpici, me in petitione tua tibi omnia
|
|
studia atque officia pro nostra necessitudine et debuisse
|
|
confiteor et praestitisse arbitror. Nihil tibi consulatum
|
10
|
petenti a me defuit quod esset aut ab amico aut a gratioso
|
|
aut a consule postulandum. Abiit illud tempus; mutata
|
|
ratio est. Sic existimo, sic mihi persuadeo, me tibi contra
|
|
honorem Murenae quantum tu a me postulare ausus sis,
|
|
tantum debuisse, contra salutem nihil debere. Neque
|
8.1
|
enim, si tibi tum cum peteres <consulatum studui, nunc> cum
|
|
Murenam ipsum petas, adiutor eodem pacto esse debeo.
|
|
Atque hoc non modo non laudari sed ne concedi quidem
|
|
potest ut amicis nostris accusantibus non etiam alienissimos
|
5
|
defendamus. Mihi autem cum Murena, iudices, et magna
|
|
et vetus amicitia est, quae in capitis dimicatione a Ser.
|
|
Sulpicio non idcirco obruetur quod ab eodem in honoris
|
|
contentione superata est. Quae si causa non esset, tamen
|
|
vel dignitas hominis vel honoris eius quem adeptus est
|
10
|
amplitudo summam mihi superbiae crudelitatisque infamiam
|
|
inussisset, si hominis et suis et populi Romani ornamentis
|
|
amplissimi causam tanti periculi repudiassem. Neque enim
|
|
iam mihi licet neque est integrum ut meum laborem homi-
|
|
num periculis sublevandis non impertiam. Nam cum
|
15
|
praemia mihi tanta pro hac industria sint data quanta antea
|
|
nemini, sic <existimo, labores quos in petitione> exceperis, eos,
|
|
cum adeptus sis, deponere, esse hominis et astuti et ingrati.
|
|
Quod si licet desinere, si te auctore possum, si nulla inertiae
|
9.1
|
<infamia>, nulla superbiae turpitudo, nulla inhumanitatis culpa
|
|
suscipitur, ego vero libenter desino. Sin autem fuga laboris
|
|
desidiam, repudiatio supplicum superbiam, amicorum ne-
|
|
glectio improbitatem coarguit, nimirum haec causa est eius
|
5
|
modi quam nec industrius quisquam nec misericors nec
|
|
officiosus deserere possit. Atque huiusce rei coniecturam
|
|
de tuo ipsius studio, Servi, facillime ceperis. Nam si tibi
|
|
necesse putas etiam adversariis amicorum tuorum de iure
|
|
consulentibus respondere, et si turpe existimas te advocato
|
10
|
illum ipsum quem contra veneris causa cadere, noli tam
|
|
esse iniustus ut, cum tui fontes vel inimicis tuis pateant,
|
|
nostros etiam amicis putes clausos esse oportere. Etenim
|
10.1
|
si me tua familiaritas ab hac causa removisset, et si hoc
|
|
idem Q. Hortensio, M. Crasso, clarissimis viris, si item
|
|
ceteris a quibus intellego tuam gratiam magni aestimari
|
|
accidisset, in ea civitate consul designatus defensorem non
|
5
|
haberet in qua nemini umquam infimo maiores nostri
|
|
patronum deesse voluerunt. Ego vero, iudices, ipse me
|
|
existimarem nefarium si amico, crudelem si misero, su-
|
|
perbum si consuli defuissem. Qua re quod dandum est
|
|
amicitiae, large dabitur a me, ut tecum agam, Servi, non
|
10
|
secus ac si meus esset frater, qui mihi est carissimus, isto
|
|
in loco; quod tribuendum est officio, fidei, religioni, id ita
|
|
moderabor ut meminerim me contra amici studium pro
|
|
amici periculo dicere.
|
|