Ac primum abs te illud, L. Torquate, quaero, cur me a 3.1
ceteris clarissimis viris ac principibus civitatis in hoc officio
atque in defensionis iure secernas. Quid enim est quam ob
rem abs te Q. Hortensi factum, clarissimi viri atque orna-
tissimi, non reprehendatur, reprehendatur meum? Nam, si 5
est initum a P. Sulla consilium inflammandae huius urbis,
exstinguendi imperi, delendae civitatis, mihi maiorem hae
res dolorem quam Q. Hortensio, mihi maius odium adferre
debent, meum denique gravius esse iudicium, qui adiuvandus
in his causis, qui oppugnandus, qui defendendus, qui dese- 10
rendus esse videatur? 'Ita,' inquit; 'tu enim investigasti,
tu patefecisti coniurationem.' Quod cum dicit, non attendit 4.1
eum qui patefecerit hoc curasse, ut id omnes viderent quod
antea fuisset occultum. Qua re ista coniuratio, si patefacta
per me est, tam patet Hortensio quam mihi. Quem cum
videas hoc honore, auctoritate, virtute, consilio praeditum 5
non dubitasse quin innocentiam P. Sullae defenderet,
quaero cur qui aditus ad causam Hortensio patuerit mihi
interclusus esse debuerit; quaero illud etiam, si me, qui
defendo, reprehendendum putas esse, quid tandem de his
existimes summis viris et clarissimis civibus, quorum studio 10
et dignitate celebrari hoc iudicium, ornari causam, defendi
huius innocentiam vides. Non enim una ratio est defensio-
nis ea quae posita est in oratione; omnes qui adsunt, qui
laborant, qui salvum volunt, pro sua parte atque auctoritate
defendunt. An vero, in quibus subselliis haec ornamenta 5.1
ac lumina rei publicae viderem, in his me apparere nollem,
cum ego illum in locum atque in hanc excelsissimam sedem
dignitatis atque honoris multis meis ac magnis laboribus et
periculis ascendissem? Atque ut intellegas, Torquate, quem 5
accuses, si te forte id offendit quod ego, qui in hoc genere
quaestionis defenderim neminem, non desim P. Sullae,
recordare de ceteris quos adesse huic vides; intelleges et
de hoc et de aliis iudicium meum et horum par atque unum
fuisse. Quis nostrum adfuit Vargunteio? Nemo, ne hic 6.1
quidem Q. Hortensius, praesertim qui illum solus antea de
ambitu defendisset. Non enim iam se ullo officio cum illo
coniunctum arbitrabatur, cum ille tanto scelere commisso
omnium officiorum societatem diremisset. Quis nostrum 5
Serv. Sullam, quis Publium, quis M. Laecam, quis <C.> Corne-
lium defendendum putavit, quis eis horum adfuit? Nemo.
Quid ita? Quia ceteris in causis etiam nocentis viri boni,
si necessarii sunt, deserendos esse non putant; in hoc
crimine non solum levitatis est culpa verum etiam quaedam 10
contagio sceleris, si defendas eum quem obstrictum esse
patriae parricidio suspicere. Quid? Autronio nonne sodales, 7.1
non conlegae sui, non veteres amici, quorum ille copia
quondam abundarat, non hi omnes qui sunt in re publica
principes defuerunt? Immo etiam testimonio plerique
laeserunt. Statuerant tantum illud esse maleficium quod 5
non modo non occultari per se sed etiam aperiri inlustrarique
deberet. Quam ob rem quid est quod mirere, si cum isdem
me in hac causa vides adesse cum quibus in ceteris intellegis
afuisse? Nisi vero me unum vis ferum praeter ceteros, me
asperum, me inhumanum existimari, me singulari immanitate 10
et crudelitate praeditum. Hanc mihi tu si propter meas 8.1
res gestas imponis in omni vita mea, Torquate, personam,
vehementer erras. Me natura misericordem, patria severum,
crudelem nec patria nec natura esse voluit; denique istam
ipsam personam vehementem et acrem quam mihi tum 5
tempus et res publica imposuit iam voluntas et natura ipsa
detraxit. Illa enim ad breve tempus severitatem postulavit,
haec in omni vita misericordiam lenitatemque desiderat.
Qua re nihil est quod ex tanto comitatu virorum amplissi- 9.1
morum me unum abstrahas; simplex officium atque una
bonorum est omnium causa. Nihil erit quod admirere
posthac, si in ea parte in qua hos animum adverteris me
videbis. Nulla est enim in re publica mea causa propria; 5
tempus agendi fuit mihi magis proprium quam ceteris,
doloris vero et timoris et periculi fuit illa causa communis;
neque enim ego tunc princeps ad salutem esse potuissem, si
esse alii comites noluissent. Qua re necesse est, quod mihi
consuli praecipuum fuit praeter alios, id iam privato cum 10
ceteris esse commune. Neque ego hoc partiendae invidiae,
sed communicandae laudis causa loquor; oneris mei partem
nemini impertio, gloriae bonis omnibus. 'In Autronium 10.1
testimonium dixisti,' inquit; 'Sullam defendis.' Hoc totum
eius modi est, iudices, ut, si ego sum inconstans ac levis,
nec testimonio fidem tribui convenerit nec defensioni
auctoritatem; sin est in me ratio rei publicae, religio privati 5
offici, studium retinendae voluntatis bonorum, nihil minus
accusator debet dicere quam a me defendi Sullam, testi-
monio laesum esse Autronium. Videor enim iam non solum
studium ad defendendas causas verum etiam opinionis
aliquid et auctoritatis adferre; qua ego et moderate utar, 10
iudices, et omnino non uterer, si ille me non coegisset.