| Nihil video esse in hoc P. Sulla, iudices, odio dignum, | 88.1 |
| misericordia digna multa. Neque enim nunc propulsandae | |
| calamitatis suae causa supplex ad vos, iudices, confugit, sed | |
| ne qua generi ac nomini suo nota nefariae turpitudinis | |
| inuratur. Nam ipse quidem, si erit vestro iudicio liberatus, | 5 |
| quae habet ornamenta, quae solacia reliquae vitae quibus | |
| laetari ac perfrui possit? Domus erit, credo, exornata, | |
| aperientur maiorum imagines, ipse ornatum ac vestitum | |
| pristinum recuperabit. Omnia, iudices, haec amissa sunt, | |
| omnia generis, nominis, honoris insignia atque ornamenta | 10 |
| unius iudici calamitate occiderunt. Sed ne exstinctor pa- | |
| triae, ne proditor, ne hostis appelletur, ne hanc labem tanti | |
| sceleris in familia relinquat, id laborat, id metuit, ne denique | |
| hic miser coniurati et conscelerati et proditoris filius nomi- | |
| netur; huic puero qui est ei vita sua multo carior metuit, | 15 |
| cui honoris integros fructus non sit traditurus, ne aeternam | |
| memoriam dedecoris relinquat. Hic vos orat, iudices, par- | 89.1 |
| vus, ut se aliquando si non integra fortuna, at ut adflicta | |
| patri suo gratulari sinatis. Huic misero notiora sunt itinera | |
| iudiciorum et fori quam campi et disciplinarum. Non iam | |
| de vita P. Sullae, iudices, sed de sepultura contenditur; | 5 |
| vita erepta est superiore iudicio, nunc ne corpus eiciatur | |
| laboramus. Quid enim est huic reliqui quod eum in hac | |
| vita teneat, aut quid est quam ob rem haec cuiquam vita | |
| videatur? Nuper is homo fuit in civitate P. Sulla ut nemo | |
| ei se neque honore neque gratia neque fortunis anteferret, | 10 |
| nunc spoliatus omni dignitate quae erepta sunt non repetit; | |
| quod fortuna in malis reliqui fecit, ut cum parente, cum | |
| liberis, cum fratre, cum his necessariis lugere suam calami- | |
| tatem liceat, id sibi ne eripiatis vos, iudices, obtestatur. Te | 90.1 |
| ipsum iam, Torquate, expletum huius miseriis esse par erat | |
| et, si nihil aliud Sullae nisi consulatum abstulissetis, tamen | |
| eo vos contentos esse oportebat; honoris enim contentio | |
| vos ad causam, non inimicitiae deduxerunt. Sed cum huic | 5 |
| omnia cum honore detracta sint, cum in hac fortuna miser- | |
| rima ac luctuosissima destitutus sit, quid est quod expetas | |
| amplius? Lucisne hanc usuram eripere vis plenam lacri- | |
| marum atque maeroris, in qua cum maximo cruciatu ac | |
| dolore retinetur? Libenter reddiderit adempta ignominia | 10 |
| foedissimi criminis. An vero inimicum ut expellas? cuius | |
| ex miseriis, si esses crudelissimus, videndo fructum caperes | |
| maiorem quam audiendo. O miserum et infelicem illum | 91.1 |
| diem quo consul omnibus centuriis P. Sulla renuntiatus est, | |
| o falsam spem, o volucrem fortunam, o caecam cupiditatem, | |
| o praeposteram gratulationem! Quam cito illa omnia ex | |
| laetitia et voluptate ad luctum et lacrimas recciderunt, ut, | 5 |
| qui paulo ante consul designatus fuisset, repente nullum | |
| vestigium retineret pristinae dignitatis! Quid enim erat | |
| mali quod huic spoliato fama, honore, fortunis deesse vide- | |
| retur? aut cui novae calamitati locus ullus relictus? Vrget | |
| eadem fortuna quae coepit, repperit novum maerorem, non | 10 |
| patitur hominem calamitosum uno malo adflictum uno in | |
| luctu perire. |