At enim Androni Sextilio gravis iniuria facta est et non
|
84.1
|
ferenda, quod, cum esset eius uxor Valeria intestato mortua,
|
|
sic egit eam rem Flaccus quasi ad ipsum hereditas
|
|
pertineret. In quo quid reprehendas scire cupio. Quod
|
|
falsum intenderit? Qui doces? 'Ingenua,' inquit, 'fuit.'
|
5
|
O peritum iuris hominem! Quid? ab ingenuis mulieribus
|
|
hereditates lege non veniunt? 'In manum,' inquit, 'con-
|
|
venerat.' Nunc audio; sed quaero, usu an coemptione?
|
|
Vsu non potuit; nihil enim potest de tutela legitima
|
|
nisi omnium tutorum auctoritate deminui. Coemptione?
|
10
|
Omnibus ergo auctoribus; in quibus certe Flaccum fuisse
|
|
non dices. Relinquitur illud quod vociferari non destitit,
|
85.1
|
non debuisse, cum praetor esset, suum negotium agere
|
|
aut mentionem facere hereditatis. Maximas audio tibi,
|
|
L. Luculle, qui de L. Flacco sententiam laturus es, pro tua
|
|
eximia liberalitate maximisque beneficiis in tuos venisse
|
5
|
hereditates, cum Asiam provinciam consulari imperio
|
|
obtineres. Si quis eas suas esse dixisset, concessisses?
|
|
Tu, T. Vetti, si quae tibi in Africa venerit hereditas, usu
|
|
amittes, an tuum nulla avaritia salva dignitate retinebis?
|
|
At istius hereditatis iam Globulo praetore Flacci nomine
|
10
|
petita possessio est. Non igitur impressio, non vis, non
|
|
occasio, non tempus, non imperium, non secures ad
|
|
iniuriam faciendam Flacci animum impulerunt. Atque
|
86.1
|
eodem etiam M. Lurco, vir optimus, meus familiaris, con-
|
|
vertit aculeum testimoni sui; negavit a privato pecuniam
|
|
in provincia praetorem petere oportere. Cur tandem,
|
|
M. Lurco, non oportet? Extorquere, accipere contra leges
|
5
|
non oportet, petere non oportere numquam ostendes, nisi
|
|
docueris non licere. An legationes sumere liberas exigendi
|
|
causa, sicut et tu ipse nuper et multi viri boni saepe
|
|
fecerunt, rectum est, quod ego non reprehendo, socios
|
|
video queri; praetorem, si hereditatem in provincia non
|
10
|
reliquerit, non solum reprehendendum verum etiam con-
|
|
demnandum putas? 'Doti,' inquit, 'Valeria pecuniam
|
|
omnem suam dixerat.' Nihil istorum explicari potest,
|
|
nisi ostenderis illam in tutela Flacci non fuisse. Si fuit,
|
|
quaecumque sine hoc auctore est dicta dos, nulla est. Sed
|
87.1
|
tamen Lurconem, quamquam pro sua dignitate moderatus
|
|
est in testimonio dicendo orationi suae, tamen iratum Flacco
|
|
esse vidistis. Neque enim occultavit causam iracundiae
|
|
suae neque reticendam putavit; questus est libertum suum
|
5
|
Flacco praetore esse damnatum. O condiciones miseras
|
|
administrandarum provinciarum, in quibus diligentia plena
|
|
simultatum est, neglegentia vituperationum, ubi severitas
|
|
periculosa est, liberalitas ingrata, sermo insidiosus, adsen-
|
|
tatio perniciosa, frons omnium familiaris, multorum animus
|
10
|
iratus, iracundiae occultae, blanditiae apertae, venientis
|
|
praetores exspectant, praesentibus inserviunt, abeuntis
|
|
deserunt! Sed omittamus querelas, ne nostrum consilium
|
|
in praetermittendis provinciis laudare videamur. Litteras
|
88.1
|
misit de vilico P. Septimi, hominis ornati, qui vilicus
|
|
caedem fecerat; Septimium ardentem iracundia videre
|
|
potuistis. In Lurconis libertum iudicium ex edicto dedit;
|
|
hostis est Lurco. Quid igitur? hominum gratiosorum
|
5
|
splendidorumque libertis fuit Asia tradenda? an simultates
|
|
nescio quas cum libertis vestris Flaccus exercet? an vobis
|
|
in vestris vestrorumque causis severitas odio est, eandem
|
|
laudatis, cum de nobis iudicatis? At iste Andro spoliatus
|
|
bonis, ut dicitis, ad dicendum testimonium non venit.
|
10
|
Quid si veniat? Decisionis arbiter C. Caecilius fuit,
|
89.1
|
quo splendore vir, qua fide, qua religione! obsignator
|
|
C. Sextilius, Lurconis sororis filius, homo et pudens et
|
|
constans et gravis. Si vis erat, si fraus, si metus, si circum-
|
|
scriptio, quis pactionem fieri, quis adesse istos coegit?
|
5
|
Quid? si ista omnis pecunia huic adulescentulo L. Flacco
|
|
reddita est, si petita, si redacta per hunc Antiochum,
|
|
paternum huius adulescentis libertum seni illi Flacco pro-
|
|
batissimum, videmurne non solum avaritiae crimen effugere
|
|
sed etiam liberalitatis laudem adsequi singularem? Com-
|
10
|
munem enim hereditatem, quae aequaliter ad utrumque
|
|
lege venisset, concessit adulescenti propinquo suo, nihil
|
|
ipse attigit de Valerianis bonis. Quod statuerat facere
|
|
adductus huius pudore et non amplissimis patrimoni copiis,
|
|
id non solum fecit sed etiam prolixe cumulateque fecit. Ex
|
15
|
quo intellegi debet eum contra leges pecunias non cepisse
|
|
qui tam fuerit in hereditate concedenda liberalis.
|
|