Haec tu, Eruci, tot et tanta si nanctus esses in reo, quam 89.1
diu diceres! quo te modo iactares! tempus hercule te citius
quam oratio deficeret. Etenim in singulis rebus eius modi
materies est ut dies singulos possis consumere. Neque ego
non possum; non enim tantum mihi derogo, tametsi nihil 5
adrogo, ut te copiosius quam me putem posse dicere. Verum
ego forsitan propter multitudinem patronorum in grege
adnumerer, te pugna Cannensis accusatorem sat bonum
fecit. Multos caesos non ad Trasumennum lacum, sed ad
Servilium vidimus. 10
    Quis ibi non est volneratus ferro Phrygio? 90.1
Non necesse est omnis commemorare Curtios, Marios, deni-
que Memmios quos iam aetas a proeliis avocabat, postremo
Priamum ipsum senem, Antistium quem non modo aetas
sed etiam leges pugnare prohibebant. Iam quos nemo 5
propter ignobilitatem nominat, sescenti sunt qui inter sicarios
et de veneficiis accusabant; qui omnes, quod ad me attinet,
vellem viverent. Nihil enim mali est canes ibi quam pluri-
mos esse ubi permulti observandi multaque servanda sunt.
Verum, ut fit, multa saepe imprudentibus imperatoribus vis 91.1
belli ac turba molitur. Dum is in aliis rebus erat occupatus
qui summam rerum administrabat, erant interea qui suis
volneribus mederentur; qui, tamquam si offusa rei publicae
sempiterna nox esset, ita ruebant in tenebris omniaque mi- 5
scebant; a quibus miror ne quod iudiciorum esset vestigium
non subsellia quoque esse combusta; nam et accusatores et
iudices sustulerunt. Hoc commodi est quod ita vixerunt ut
testis omnis, si cuperent, interficere non possent; nam, dum
hominum genus erit, qui accuset eos non deerit; dum 10
civitas erit, iudicia fient. Verum, ut coepi dicere, et Erucius,
haec si haberet in causa quae commemoravi, posset ea
quamvis diu dicere, et ego, iudices, possum; sed in animo
est, quem ad modum ante dixi, leviter transire ac tantum
modo perstringere unam quamque rem, ut omnes intellegant 15
me non studio accusare sed officio defendere.