Age nunc illa videamus, iudices, quae statim consecuta 105.1
sunt. Ad Volaterras in castra L. Sullae mors Sex. Rosci
quadriduo quo is occisus est Chrysogono nuntiatur. Quae-
ritur etiam nunc quis eum nuntium miserit? nonne perspi-
cuum est eundem qui Ameriam? Curat Chrysogonus ut eius 5
bona veneant statim; qui non norat hominem aut rem. At
qui ei venit in mentem praedia concupiscere hominis ignoti
quem omnino numquam viderat? Soletis, cum aliquid hu-
iusce modi audistis, iudices, continuo dicere: 'Necesse est
aliquem dixisse municipem aut vicinum; ei plerumque indi- 10
cant, per eos plerique produntur.' Hic nihil est quod su-
spicione occupetis. Non enim ego ita disputabo: 'Veri 106.1
simile est Roscios istam rem ad Chrysogonum detulisse;
erat enim eis cum Chrysogono iam antea amicitia; nam cum
multos veteres a maioribus Roscii patronos hospitesque
haberent, omnis eos colere atque observare destiterunt ac se 5
in Chrysogoni fidem et clientelam contulerunt.' Haec pos- 107.1
sum omnia vere dicere, sed in hac causa coniectura nihil
opus est; ipsos certo scio non negare ad haec bona Chryso-
gonum accessisse impulsu suo. Si eum qui indici causa
partem acceperit oculis cernetis, poteritisne dubitare, iudices, 5
qui indicarit? Qui sunt igitur in istis bonis quibus partem
Chrysogonus dederit? Duo Roscii. Num quisnam prae-
terea? Nemo est, iudices. Num ergo dubium est quin ei
obtulerint hanc praedam Chrysogono qui ab eo partem
praedae tulerunt? 10
  Age nunc ex ipsius Chrysogoni iudicio Rosciorum factum 108.1
consideremus. Si nihil in ista pugna Roscii quod operae
pretium esset fecerant, quam ob causam <a> Chrysogono tantis
praemiis donabantur? si nihil aliud fecerunt nisi rem detu-
lerunt, nonne satis fuit eis gratias agi, denique, ut perlibera- 5
liter ageretur, honoris aliquid haberi? Cur tria praedia
tantae pecuniae statim Capitoni dantur? cur quae reliqua
sunt iste <T.> Roscius omnia cum Chrysogono communiter
possidet? Nonne perspicuum est, iudices, has manubias
Rosciis Chrysogonum re cognita concessisse? 10