Etenim, quoniam fidem magistri cognostis, cognoscite
|
119.1
|
nunc discipuli aequitatem. Dixi iam antea saepe numero
|
|
postulatos esse ab istis duos servos in quaestionem. Tu
|
|
semper, T. Rosci, recusasti. Quaero abs te: 'Eine qui
|
|
postulabant indigni erant qui impetrarent, an is te non com-
|
5
|
movebat pro quo postulabant, an res ipsa tibi iniqua
|
|
videbatur?' Postulabant homines nobilissimi atque in-
|
|
tegerrimi nostrae civitatis quos iam antea nominavi; qui
|
|
ita vixerunt talesque a populo Romano putantur ut quicquid
|
|
dicerent nemo esset qui non aequum putaret. Postulabant
|
10
|
autem pro homine miserrimo atque infelicissimo qui vel
|
|
ipse sese in cruciatum dari cuperet, dum de patris morte
|
|
quaereretur. Res porro abs te eius modi postulabatur ut nihil
|
120.1
|
interesset, utrum eam rem recusares an de maleficio confi-
|
|
terere. Quae cum ita sint, quaero abs te quam ob causam
|
|
recusaris. Cum occiditur Sex. Roscius ibidem fuerunt.
|
|
Servos ipsos, quod ad me attinet, neque arguo neque purgo;
|
5
|
quod a vobis oppugnari video ne in quaestionem dentur,
|
|
suspiciosum est; quod vero apud vos ipsos in honore tanto
|
|
sunt, profecto necesse est sciant aliquid, quod si dixerint
|
|
perniciosum vobis futurum sit.—In dominos quaeri de servis
|
|
iniquum est.—At non quaeritur; Sex. enim Roscius reus
|
10
|
est; neque enim, cum de hoc quaeritur, <in dominos quaeritur>;
|
|
vos enim dominos esse dicitis.—Cum Chrysogono sunt.—
|
|
Ita credo; litteris eorum et urbanitate Chrysogonus ducitur
|
|
ut inter suos omnium deliciarum atque omnium artium
|
|
puerulos ex tot elegantissimis familiis lectos velit hos versari,
|
15
|
homines paene operarios, ex Amerina disciplina patris
|
|
familiae rusticani. Non ita est profecto, iudices; non est
|
121.1
|
veri simile ut Chrysogonus horum litteras adamarit aut
|
|
humanitatem, non ut rei familiaris negotio diligentiam co-
|
|
gnorit eorum et fidem. Est quiddam quod occultatur; quod
|
|
quo studiosius ab istis opprimitur et absconditur, eo magis
|
5
|
eminet et apparet. Quid igitur? Chrysogonus suine male-
|
122.1
|
fici occultandi causa quaestionem de eis haberi non volt?
|
|
Minime, iudices; non in omnis arbitror omnia convenire.
|
|
Ego in Chrysogono, quod ad me attinet, nihil eius modi
|
|
suspicor; neque hoc mihi nunc primum in mentem venit
|
5
|
dicere. Meministis me ita distribuisse initio causam: in
|
|
crimen cuius tota argumentatio permissa Erucio est, et in
|
|
audaciam cuius partes Rosciis impositae sunt. Quicquid
|
|
malefici, sceleris, caedis erit, proprium id Rosciorum esse
|
|
debebit. Nimiam gratiam potentiamque Chrysogoni dicimus
|
10
|
et nobis obstare et perferri nullo modo posse et a vobis,
|
|
quoniam potestas data est, non modo infirmari verum etiam
|
|
vindicari oportere. Ego sic existimo, qui quaeri velit ex eis
|
123.1
|
quos constat, cum caedes facta sit, adfuisse, eum cupere
|
|
verum inveniri; qui id recuset, eum profecto, tametsi verbo
|
|
non audeat, tamen re ipsa de maleficio suo confiteri. Dixi
|
|
initio, iudices, nolle me plura de istorum scelere dicere quam
|
5
|
causa postularet ac necessitas ipsa cogeret. Nam et multae
|
|
res adferri possunt, et una quaeque earum multis cum argu-
|
|
mentis dici potest. Verum ego quod invitus ac necessario
|
|
facio neque diu neque diligenter facere possum. Quae
|
|
praeteriri nullo modo poterant, ea leviter, iudices, attigi, quae
|
10
|
posita sunt in suspicionibus de quibus, si coepero dicere,
|
|
pluribus verbis sit disserendum, ea vestris ingeniis coniectu-
|
|
raeque committo.
|
|