Nam postquam isti intellexerunt summa diligentia vitam 28.1
Sex. Rosci custodiri neque sibi ullam caedis faciendae
potestatem dari, consilium ceperunt plenum sceleris et
audaciae ut nomen huius de parricidio deferrent, ut ad
eam rem aliquem accusatorem veterem compararent qui 5
de ea re posset dicere aliquid, in qua re nulla subesset
suspicio, denique ut, quoniam crimine non poterant, tem-
pore ipso pugnarent. Ita loqui homines: 'quod iudicia
tam diu facta non essent, condemnari eum oportere qui
primus in iudicium adductus esset; huic autem patronos 10
propter Chrysogoni gratiam defuturos; de bonorum ven-
ditione et de ista societate verbum esse facturum neminem;
ipso nomine parricidi et atrocitate criminis fore ut hic nullo
negotio tolleretur, cum ab nullo defensus esset.' Hoc con- 29.1
silio atque adeo hac amentia impulsi quem ipsi, cum
cuperent, non potuerunt occidere, eum iugulandum vobis
tradiderunt.
  Quid primum querar aut unde potissimum, iudices, 5
ordiar aut quod aut a quibus auxilium petam? deorumne
immortalium, populine Romani, vestramne qui summam
potestatem habetis hoc tempore fidem implorem? Pater 30.1
occisus nefarie, domus obsessa ab inimicis, bona adempta,
possessa, direpta, fili vita infesta, saepe ferro atque insidiis
appetita. Quid ab his tot maleficiis sceleris abesse videtur?
Tamen haec aliis nefariis cumulant atque adaugent, crimen 5
incredibile confingunt, testis in hunc et accusatores huiusce
pecunia comparant; hanc condicionem misero ferunt ut
optet utrum malit cervices <T.> Roscio dare an insutus in
culleum per summum dedecus vitam amittere. Patronos
huic defuturos putaverunt; desunt; qui libere dicat, qui 10
cum fide defendat, id quod in hac causa satis <est>, non deest
profecto, iudices. Et forsitan in suscipienda causa temere 31.1
impulsus adulescentia fecerim; quoniam quidem semel
suscepi, licet hercules undique omnes minae terrores peri-
culaque impendeant omnia, succurram ac subibo. Certum
est deliberatumque quae ad causam pertinere arbitror, 5
omnia non modo dicere verum etiam libenter audacter
libereque dicere; nulla res tanta exsistet, iudices, ut possit
vim mihi maiorem adhibere metus quam fides. Etenim 32.1
quis tam dissoluto animo est qui haec cum videat tacere ac
neglegere possit? Patrem meum, cum proscriptus non esset,
iugulastis, occisum in proscriptorum numerum rettulistis, me
domo mea per vim expulistis, patrimonium meum possi- 5
detis. Quid voltis amplius? etiamne ad subsellia cum ferro
atque telis venistis ut hic aut iuguletis aut condemnetis?