'Dedicatio magnam,' inquit, 'habet religionem.' Nonne
|
127.1
|
vobis Numa Pompilius videtur loqui? Discite orationem,
|
|
pontifices, et vos, flamines; etiam tu, rex, disce a gentili
|
|
tuo, quamquam ille gentem istam reliquit, sed tamen disce
|
|
ab homine religionibus dedito ius totum omnium religionum.
|
5
|
Quid? in dedicatione nonne et quis dedicet et quid et quo
|
|
modo quaeritur? An tu haec ita confundis et perturbas ut,
|
|
quicumque velit, quod velit quo modo velit possit dedicare?
|
|
Quis eras tu qui dedicabas? Quo iure? qua lege? quo
|
|
exemplo? qua potestate? Vbi te isti rei populus Romanus
|
10
|
praefecerat? Video enim esse legem veterem tribuniciam
|
|
quae vetet iniussu plebis aedis, terram, aram consecrari;
|
|
neque tum hoc ille Q. Papirius, qui hanc legem rogavit,
|
|
sensit, neque suspicatus est fore periculum ne domicilia aut
|
|
possessiones indemnatorum civium consecrarentur. Neque
|
15
|
enim id fieri fas erat, neque quisquam fecerat, neque erat
|
|
causa cur prohibendo non tam deterrere videretur quam
|
|
admonere. Sed quia consecrabantur aedes, non privatorum
|
128.1
|
domicilia, sed quae sacrae nominantur, consecrabantur agri,
|
|
non ita ut nostra praedia, si qui vellet, sed ut imperator
|
|
agros de hostibus captos consecraret, statuebantur arae,
|
|
quae religionem adferrent ipsi <ei> loco <quo> essent consecratae,
|
5
|
haec nisi plebs iussisset fieri vetuit. Quae si tu interpre-
|
|
taris de nostris aedibus atque agris scripta esse, non repugno;
|
|
sed quaero quae lex lata sit ut tu aedis meas consecrares,
|
|
ubi tibi haec potestas data sit, quo iure feceris. Neque ego
|
|
nunc de religione sed de bonis omnium nostrum, nec de
|
10
|
pontificio sed de iure publico disputo. Lex Papiria vetat
|
|
aedis iniussu plebis consecrari. Sit sane hoc de nostris
|
|
aedibus ac non de publicis templis: unum ostende verbum
|
|
consecrationis in ipsa tua lege, si illa lex est ac non vox
|
|
sceleris et crudelitatis tuae. Quod si tibi tum in illo rei
|
129.1
|
publicae naufragio omnia in mentem venire potuissent, aut
|
|
si tuus scriptor in illo incendio civitatis non syngraphas
|
|
cum Byzantiis exsulibus et cum legatis Brogitari faceret, sed
|
|
vacuo animo tibi ista non scita sed portenta conscriberet,
|
5
|
esses omnia, si minus re, at verbis legitimis consecutus. Sed
|
|
uno tempore cautiones fiebant pecuniarum, foedera ferie-
|
|
bantur provinciarum, regum appellationes venales erant,
|
|
servorum omnium vicatim celebrabatur tota urbe discriptio,
|
|
inimici in gratiam reconciliabantur, imperia scribebantur nova
|
10
|
iuventuti, Q. Seio venenum misero parabatur, de Cn. Pompeio,
|
|
propugnatore et custode imperi, interficiendo consilia ini-
|
|
bantur, senatus ne quid esset, ut lugerent semper boni, ut
|
|
capta res publica consulum proditione vi tribunicia tene-
|
|
retur. Haec cum tot tantaque agerentur, non mirum est,
|
15
|
praesertim in furore animi et caecitate, multa illum et te
|
|
fefellisse.
|
|