Fueris sane tribunus plebis tam iure legeque, quam fuit
|
43.1
|
hic ipse <P. Ser>vilius, vir omnibus rebus clarissimus atque
|
|
amplissimus: quo iure, quo more, quo exemplo legem
|
|
nominatim de capite civis indemnati tulisti? Vetant leges
|
|
sacratae, vetant xii tabulae leges privatis hominibus inrogari;
|
5
|
id est enim privilegium. Nemo umquam tulit; nihil est
|
|
crudelius, nihil perniciosius, nihil quod minus haec civitas
|
|
ferre possit. Proscriptionis miserrimum nomen illud et
|
|
omnis acerbitas Sullani temporis quid habet quod maxime
|
|
sit insigne ad memoriam crudelitatis? opinor, poenam in
|
10
|
civis Romanos nominatim sine iudicio constitutam. Hanc
|
44.1
|
vos igitur, pontifices, iudicio atque auctoritate vestra tri-
|
|
buno plebis potestatem dabitis, ut proscribere possit quos
|
|
velit? Quaero enim quid sit aliud <nisi> proscribere Velitis
|
|
ivbeatis vt M. Tvllivs in civitate ne sit bonaqve eivs
|
5
|
vt mea sint: ita enim re, etsi aliis verbis, tulit. Hoc plebei
|
|
scitum est? haec lex, haec rogatio est? hoc vos pati potestis,
|
|
hoc ferre civitas, ut singuli cives singulis versiculis e civi-
|
|
tate tollantur? Equidem iam perfunctus sum; nullam vim,
|
|
nullum impetum metuo; explevi animos invidorum, placavi
|
10
|
odia improborum, saturavi etiam perfidiam et scelus prodi-
|
|
torum; denique de mea causa, quae videbatur perditis civi-
|
|
bus ad invidiam esse proposita, iam omnes urbes, omnes
|
|
ordines, omnes di atque homines iudicaverunt. Vobismet
|
45.1
|
ipsis, pontifices, et vestris liberis ceterisque civibus pro ve-
|
|
stra auctoritate et sapientia consulere debetis. Nam cum
|
|
tam moderata iudicia populi sint a maioribus constituta,
|
|
primum ut ne poena capitis cum pecunia coniungatur, deinde
|
5
|
ne improdicta die quis accusetur, ut ter ante magistratus
|
|
accuset intermissa die quam multam inroget aut iudicet,
|
|
quarta sit accusatio trinum nundinum prodicta die, quo die
|
|
iudicium sit futurum, tum multa etiam ad placandum atque
|
|
ad misericordiam reis concessa sunt, deinde exorabilis popu-
|
10
|
lus, facilis suffragatio pro salute, denique etiam, si qua res
|
|
illum diem aut auspiciis aut excusatione sustulit, tota causa
|
|
iudiciumque sublatum est: haec cum ita sint in iure, ubi
|
|
crimen est, ubi accusator, ubi testes, quid indignius quam,
|
|
qui neque adesse sit iussus neque citatus neque accusatus,
|
15
|
de eius capite, liberis, fortunis omnibus conductos et sicarios
|
|
et egentis et perditos suffragium ferre et eam legem putari?
|
|
Ac si hoc de me potuit, quem honos, quem dignitas, quem
|
46.1
|
causa, quem res publica tuebatur, cuius denique pecunia non
|
|
expetebatur, cui nihil oberat praeter conversionem status et
|
|
inclinationem communium temporum, quid tandem futurum
|
|
est iis quorum vita remota ab honore populari et ab hac
|
5
|
inlustri gratia est, pecuniae autem tantae sunt ut eas nimium
|
|
multi egentes sumptuosi nobiles concupiscant? Date hanc
|
47.1
|
tribuno plebis licentiam, et intuemini paulisper animis iu-
|
|
ventutem et eos maxime qui inminere iam cupiditate
|
|
videntur in tribuniciam potestatem: conlegia medius fidius
|
|
tribunorum plebis tota reperientur, hoc iure firmato, quae
|
5
|
coeant de hominum locupletissimorum bonis, praeda prae-
|
|
sertim populari et spe largitionis oblata.
|
|