Sed tamen mei facti rationem exponere illis volo qui he-
|
3.1
|
sterno die dolore me elatum et iracundia longius prope pro-
|
|
gressum arbitrabantur quam sapientis hominis cogitata ratio
|
|
postulasset. Nihil feci iratus, nihil impotenti animo, nihil
|
|
non diu consideratum ac multo ante meditatum. Ego enim
|
5
|
me, patres conscripti, inimicum semper esse professus sum
|
|
duobus, qui me, qui rem publicam cum defendere deberent,
|
|
servare possent, cumque ad consulare officium ipsis insigni-
|
|
bus illius imperi, ad meam salutem non solum auctoritate
|
|
sed etiam precibus vestris vocarentur, primo reliquerunt,
|
10
|
deinde prodiderunt, postremo oppugnarunt, praemiisque
|
|
nefariae pactionis funditus una cum re publica oppressum
|
|
exstinctumque voluerunt; qui quae suo ductu et imperio
|
|
cruento illo atque funesto supplicia neque a sociorum moe-
|
|
nibus prohibere neque hostium urbibus inferre potuerunt,
|
15
|
excisionem, inflammationem, eversionem, depopulationem,
|
|
vastitatem, ea sua cum praeda meis omnibus tectis atque
|
|
agris intulerunt. Cum his furiis et facibus, cum his, inquam,
|
4.1
|
exitiosis prodigiis ac paene huius imperi pestibus bellum
|
|
mihi inexpiabile dico esse susceptum, neque id tamen ipsum
|
|
tantum quantum meus ac meorum, sed tantum quantum
|
|
vester atque omnium bonorum dolor postulavit. In Clodium
|
5
|
vero non est hodie meum maius odium quam illo die fuit
|
|
cum illum ambustum religiosissimis ignibus cognovi mulie-
|
|
bri ornatu ex incesto stupro atque ex domo pontificis maxi-
|
|
mi emissum. Tum, inquam, tum vidi ac multo ante pro-
|
|
spexi quanta tempestas excitaretur, quanta impenderet
|
10
|
procella rei publicae. Videbam illud scelus tam importu-
|
|
num, audaciam tam immanem adulescentis furentis, nobilis,
|
|
vulnerati non posse arceri oti finibus: erupturum illud ma-
|
|
lum aliquando, si impunitum fuisset, ad perniciem civitatis.
|
|
Non multum mihi sane post ad odium accessit. Nihil
|
5.1
|
enim contra me fecit odio mei, sed odio severitatis, odio
|
|
dignitatis, odio rei publicae: non me magis violavit quam
|
|
senatum, quam equites Romanos, quam omnis bonos, quam
|
|
Italiam cunctam: non denique in me sceleratior fuit quam
|
5
|
in ipsos deos immortalis. Etenim illos eo scelere violavit
|
|
quo nemo antea: in me fuit eodem animo quo etiam eius
|
|
familiaris Catilina, si vicisset, fuisset. Itaque eum num-
|
|
quam a me esse accusandum putavi, non plus quam stipitem
|
|
illum qui quorum hominum esset nesciremus, nisi se Ligurem
|
10
|
ipse esse diceret. Quid enim hunc persequar, pecudem ac
|
|
beluam, pabulo inimicorum meorum et glande corruptum?
|
|
qui si sensit quo se scelere devinxerit, non dubito quin sit
|
|
miserrimus; sin autem id non videt, periculum est ne se
|
|
stuporis excusatione defendat. Accedit etiam quod ex-
|
6.1
|
spectatione omnium fortissimo et clarissimo viro, T. Annio,
|
|
devota et constituta ista hostia esse videtur; cui me prae-
|
|
ripere desponsam iam et destinatam laudem, cum ipse eius
|
|
opera et dignitatem et salutem reciperarim, valde est ini-
|
5
|
quum. Etenim ut P. ille Scipio natus mihi videtur ad
|
|
interitum exitiumque Carthaginis, qui illam a multis impera-
|
|
toribus obsessam, oppugnatam, labefactam, paene captam
|
|
aliquando quasi fatali adventu solus evertit, sic T. Annius
|
|
ad illam pestem comprimendam, exstinguendam, funditus
|
10
|
delendam natus esse videtur et quasi divino munere donatus
|
|
rei publicae. Solus ille cognovit quem ad modum armatum
|
|
civem, qui lapidibus, qui ferro alios fugaret, alios domi con-
|
|
tineret, qui urbem totam, qui curiam, qui forum, qui templa
|
|
omnia caede incendiisque terreret, non modo vinci verum
|
15
|
etiam vinciri oporteret. Huic ego et tali et ita de me ac de
|
7.1
|
patria merito viro numquam mea voluntate praeripiam eum
|
|
praesertim reum cuius ille inimicitias non solum suscepit
|
|
propter salutem meam, verum etiam adpetivit. Sed si etiam
|
|
nunc inlaqueatus iam omnium legum periculis, inretitus odio
|
5
|
bonorum omnium, exspectatione supplici iam non diuturna
|
|
implicatus, feretur tamen haesitans et in me impetum im-
|
|
peditus facere conabitur, resistam et aut concedente aut
|
|
etiam adiuvante Milone eius conatum refutabo: velut he-
|
|
sterno die cum mihi stanti tacens minaretur, voce tantum
|
10
|
attigi legum initium et iudici. Consedit ille: conticui.
|
|
Diem dixisset, ut iecerat: fecissem ut ei statim tertius a
|
|
praetore dies diceretur. Atque hoc sic moderetur et cogitet,
|
|
si contentus sit iis sceleribus quae commisit, esse <se> iam
|
|
consecratum Miloni: si quod in me telum intenderit, statim
|
15
|
me esse arrepturum arma iudiciorum atque legum.
|
|