Tu mihi etiam M. Atilium Regulum commemoras, qui redire
|
127.6
|
ipse Carthaginem sua voluntate ad supplicium quam sine iis
|
|
captivis a quibus ad senatum missus erat Romae manere
|
|
maluerit, et mihi negas optandum reditum fuisse per familias
|
|
comparatas et homines armatos? Vim scilicet ego desideravi,
|
10
|
qui, dum vis fuit, nihil egi, et quem, si vis non fuisset, nulla
|
|
res labefactare potuisset. Hunc ego reditum repudiarem,
|
128.1
|
qui ita florens fuit ut verear ne quis me studio gloriae putet
|
|
idcirco exisse ut ita redirem? Quem enim umquam senatus
|
|
civem nisi me nationibus exteris commendavit? Cuius
|
|
umquam propter salutem nisi meam senatus publice sociis
|
5
|
populi Romani gratias egit? De me uno patres conscripti
|
|
decreverunt ut, qui provincias cum imperio obtinerent, qui
|
|
quaestores legatique essent, salutem et vitam custodirent:
|
|
in una mea causa post Romam conditam factum est ut
|
|
litteris consularibus ex senatus consulto cuncta ex Italia
|
10
|
omnes qui rem publicam salvam vellent convocarentur.
|
|
Quod numquam senatus in universae rei publicae periculo
|
|
decrevit, id in unius mea salute conservanda decernen-
|
|
dum putavit. Quem curia magis requisivit, quem forum
|
|
luxit? Quem aeque ipsa tribunalia desideraverunt? Omnia
|
15
|
discessu meo deserta, horrida, muta, plena luctus et maeroris
|
|
fuerunt. Quis est Italiae locus in quo non fixum sit in
|
|
publicis monumentis studium salutis meae, testimonium
|
|
dignitatis?
|
|
Nam quid ego illa de me divina senatus consulta com-
|
129.1
|
memorem? vel quod in templo Iovis Optimi Maximi factum
|
|
est, cum vir is qui tripertitas orbis terrarum oras atque re-
|
|
giones tribus triumphis adiunctas huic imperio notavit, de
|
|
scripto sententia dicta, mihi uni testimonium patriae conser-
|
5
|
vatae dedit; cuius sententiam ita frequentissimus senatus
|
|
secutus est ut unus dissentiret hostis, idque ipsum tabulis
|
|
publicis mandaretur ad memoriam posteri temporis sempi-
|
|
ternam: vel quod est postridie decretum in curia populi
|
|
ipsius Romani, et eorum qui ex municipiis convenerant ad-
|
10
|
monitu, ne quis de caelo servaret, ne quis moram ullam
|
|
adferret; si quis aliter fecisset, eum plane eversorem rei
|
|
publicae fore idque senatum gravissime laturum, et ut statim
|
|
de eius facto referretur. Qua gravitate sua cum frequens
|
|
senatus non nullorum scelus audaciamque tardasset, tamen
|
15
|
illud addidit, ut, si diebus quinque quibus agi de me potuis-
|
|
set non esset actum, redirem in patriam dignitate omni
|
|
reciperata.
|
|