De quo quidem tribunatu ita dictum <est> a Q. Hortensio 14.1
ut eius oratio non defensionem modo videretur criminum
continere, sed etiam memoria dignam iuventuti rei publicae
capessendae auctoritatem disciplinamque praescribere. Sed
tamen, quoniam tribunatus totus P. Sesti nihil aliud nisi 5
meum nomen causamque sustinuit, necessario mihi de isdem
rebus esse arbitror si non subtilius disputandum, at certe
dolentius deplorandum. Qua in oratione si asperius in
quosdam homines invehi vellem, quis non concederet ut
eos, quorum sceleris furore violatus essem, vocis libertate 10
perstringerem? Sed agam moderate et huius potius tempori
serviam quam dolori meo: si qui occulte a salute nostra
dissentiunt, lateant; si qui fecerunt aliquid aliquando atque
eidem nunc tacent et quiescunt, nos quoque simus obliti;
si qui se offerunt, insectantur, quoad ferri poterunt, per- 15
feremus, neque quemquam offendet oratio mea nisi qui
se ita obtulerit ut in eum non invasisse sed incucurrisse
videamur.
  Sed necesse est, ante quam de tribunatu P. Sesti dicere 15.1
incipiam, me totum superioris anni rei publicae naufragium
exponere, in quo conligendo ac reficienda salute communi
omnia reperientur P. Sesti facta, dicta, consilia versata.
Fuerat ille annus tam in re publica, iudices,† cum in magno 5
motu et multorum timore intentus <est> arcus in me unum,
sicut vulgo ignari rerum loquebantur, re quidem vera in
universam rem publicam, traductione ad plebem furibundi
hominis ac perditi, mihi irati, sed multo acrius oti et com-
munis salutis inimici. Hunc vir clarissimus mihique multis 10
repugnantibus amicissimus, Cn. Pompeius, omni cautione,
foedere, exsecratione devinxerat nihil in tribunatu contra me
esse facturum: quod ille nefarius ex omnium scelerum con-
luvione natus parum se foedus violaturum arbitratus <est>, nisi
ipsum cautorem alieni periculi suis propriis periculis ter- 15
ruisset. Hanc taetram immanemque beluam, vinctam au- 16.1
spiciis, adligatam more maiorum, constrictam legum sacra-
tarum catenis, solvit subito lege curiata consul, vel, ut ego
arbitror, exoratus vel, ut non nemo putabat, mihi iratus,
ignarus quidem certe et imprudens impendentium tantorum 5
scelerum et malorum. Qui tribunus plebis felix in ever-
tenda re publica fuit nullis suis nervis—qui enim in eius
modi vita nervi esse potuerunt hominis fraternis flagitiis,
sororiis stupris, omni inaudita libidine exsanguis?—sed fuit 17.1
profecto quaedam illa rei publicae fortuna fatalis, ut ille
caecus atque amens tribunus plebis nancisceretur—quid
dicam? consules? hocine ut ego nomine appellem eversores
huius imperi, proditores vestrae dignitatis, hostis bonorum 5
omnium, qui ad delendum senatum, adfligendum equestrem
ordinem, exstinguenda omnia iura atque instituta maiorum
se illis fascibus ceterisque insignibus summi honoris atque
imperi ornatos esse arbitrabantur? Quorum, per deos
immortalis, si nondum scelera vulneraque inusta rei publicae 10
vultis recordari, vultum atque incessum animis intuemini:
facilius eorum facta occurrent mentibus vestris, si ora ipsa
oculis proposueritis.