Ego vero, si mihi non licet per aliquos ita gloriari, me 44.1
dolorem atque inimicitias meas rei publicae concessisse, si
hoc magni cuiusdam hominis et persapientis videtur, utar
hoc, quod non tam ad laudem adipiscendam quam ad vitan-
dam vituperationem valet, hominem me esse gratum, et non 5
modo tantis beneficiis, sed etiam mediocri hominum beni-
volentia commoveri. A viris fortissimis et de me optime
meritis quibusdam peto ut, si ego illos meorum laborum
atque incommodorum participes esse nolui, ne illi me
suarum inimicitiarum socium velint esse, praesertim cum 10
mihi idem illi concesserint ut etiam acta illa Caesaris, quae
neque oppugnavi antea neque defendi, meo iam iure possim
defendere. Nam summi civitatis viri, quorum ego consilio 45.1
rem publicam conservavi, et quorum auctoritate illam con-
iunctionem Caesaris defugi, Iulias leges et ceteras illo con-
sule rogatas iure latas negant: idem illam proscriptionem
capitis mei contra salutem rei publicae, sed salvis auspiciis 5
rogatam esse dicebant. Itaque vir summa auctoritate, summa
eloquentia, dixit graviter casum illum meum funus esse rei
publicae, sed funus iustum et indictum. Mihi ipsi omnino
perhonorificum <est> discessum meum funus dici rei publicae:
reliqua non reprendo, sed mihi ad id quod sentio adsumo. 10
Nam si illud iure rogatum dicere ausi sunt quod nullo ex-
emplo fieri potuit, nulla lege licuit, quia nemo de caelo ser-
varat, oblitine erant tum cum ille qui id egerat plebeius est
lege curiata factus dici de caelo esse servatum? Qui si ple-
beius omnino esse non potuit, qui tribunus plebis potuit 15
esse? et cuius tribunatus si ratus est, nihil est quod inritum ex
actis Caesaris possit esse, eius non solum tribunatus <ratus> sed
etiam perniciosissimae res, auspiciorum religione conservata,
iure latae videbuntur? Qua re aut vobis statuendum est 46.1
legem Aeliam manere, legem Fufiam non esse abrogatam,
non omnibus fastis legem ferri licere; cum lex feratur, de
caelo servari, obnuntiari, intercedi licere; censorium iudi-
cium ac notionem et illud morum severissimum magisterium 5
non esse nefariis legibus de civitate sublatum; si patricius
tribunus plebis fuerit, contra leges sacratas, si plebeius, con-
tra auspicia fuisse; aut mihi concedant homines oportet in
rebus bonis non exquirere ea iura quae ipsi in perditis non
exquirant, praesertim cum ab illis aliquotiens condicio C. 10
Caesari lata sit ut easdem res alio modo ferret, qua con-
dicione auspicia requirebant, leges comprobabant, in Clodio
auspiciorum ratio sit eadem, leges omnes sint eversae ac
perditae civitatis.