O tenebrae, o lutum, o sordes, o paterni generis oblite,
|
62.1
|
materni vix memor! ita nescio quid istuc fractum, humile,
|
|
demissum, sordidum, inferius etiam est quam ut Medio-
|
|
lanensi praecone, avo tuo, dignum esse videatur. L. Crassus,
|
|
homo sapientissimus nostrae civitatis, specillis prope scru-
|
5
|
tatus est Alpis ut, ubi hostis non erat, ibi triumphi causam
|
|
aliquam quaereret; eadem cupiditate vir summo ingenio
|
|
praeditus, C. Cotta, nullo certo hoste flagravit. Eorum
|
|
neuter triumphavit, quod alteri illum honorem conlega, alteri
|
|
mors peremit. Inrisa est abs te paulo ante M. Pisonis
|
10
|
cupiditas triumphandi, a qua te longe dixisti abhorrere.
|
|
Qui etiam si minus magnum bellum gesserat, ut abs te
|
|
dictum est, tamen istum honorem contemnendum non
|
|
putavit. Tu eruditior quam Piso, prudentior quam Cotta,
|
|
abundantior consilio, ingenio, sapientia quam Crassus, ea
|
15
|
contemnis quae illi 'idiotae,' ut tu appellas, praeclara
|
|
duxerunt. Quos si reprehendis quod cupidi coronae laureae
|
63.1
|
fuerint, cum bella aut parva aut nulla gessissent, tu tantis
|
|
nationibus subactis, tantis rebus gestis minime fructum
|
|
laborum tuorum, praemia periculorum, virtutis insignia
|
|
contemnere debuisti. Neque vero contempsisti, sis licet
|
5
|
Themista sapientior, sed os tuum ferreum senatus convicio
|
|
verberari noluisti.
|
|
Iam vides—quoniam quidem ita mihimet fui inimicus
|
|
ut me tecum compararem—et digressum meum et absentiam
|
|
et reditum ita longe tuo praestitisse ut mihi illa omnia
|
10
|
immortalem gloriam dederint, tibi sempiternam turpitu-
|
|
dinem inflixerint. Num etiam in hac cotidiana adsidua
|
64.1
|
urbanaque vita splendorem tuum, gratiam, celebritatem
|
|
domesticam, operam forensem, consilium, auxilium, auctori-
|
|
tatem, sententiam senatoriam nobis aut, ut verius dicam,
|
|
cuiquam es infimo ac despicatissimo antelaturus? Age, sena-
|
5
|
tus odit te—quod eum tu facere iure concedis—adflictorem
|
|
ac perditorem non modo dignitatis et auctoritatis sed omnino
|
|
ordinis ac nominis sui; videre equites Romani non possunt,
|
|
quo ex ordine vir praestantissimus et ornatissimus, L. Aelius,
|
|
est te consule relegatus; plebs Romana perditum cupit, in
|
10
|
cuius tu infamiam ea quae per latrones et per servos de me
|
|
egeras contulisti; Italia cuncta exsecratur, cuius idem tu
|
|
superbissime decreta et preces repudiasti. Fac huius odi
|
65.1
|
tanti ac tam universi periculum, si audes. Instant post
|
|
hominum memoriam apparatissimi magnificentissimique
|
|
ludi, quales non modo numquam fuerunt, sed ne quo modo
|
|
fieri quidem posthac possint possum ullo pacto suspicari.
|
5
|
Da te populo, committe ludis. Sibilum metuis? Vbi sunt
|
|
vestrae scholae? Ne acclametur times? Ne id quidem
|
|
est curare philosophi. Manus tibi ne adferantur? Dolor
|
|
enim est malum, ut tu disputas; existimatio, dedecus,
|
|
infamia, turpitudo verba atque ineptiae. Sed de hoc non
|
10
|
dubito; non audebit accedere ad ludos. Convivium publi-
|
|
cum non dignitatis causa inibit, nisi forte ut cum P. Clodio,
|
|
hoc est cum amoribus suis, cenet, sed plane animi sui
|
|
causa; ludos nobis 'idiotis' relinquet. Solet enim in
|
66.1
|
disputationibus suis oculorum et aurium delectationi abdo-
|
|
minis voluptates anteferre. Nam quod vobis iste tantum
|
|
modo improbus, crudelis, olim furunculus, nunc vero etiam
|
|
rapax, quod sordidus, quod contumax, quod superbus, quod
|
5
|
fallax, quod perfidiosus, quod impudens, quod audax esse
|
|
videatur, nihil scitote esse luxuriosius, nihil libidinosius,
|
|
nihil protervius, nihil nequius. Luxuriem autem nolite in
|
|
isto hanc cogitare. Est enim quaedam quae, quamquam
|
67.1
|
omnis est vitiosa atque turpis, <est> tamen ingenuo ac libero
|
|
dignior. Nihil apud hunc lautum, nihil elegans, nihil ex-
|
|
quisitum—laudabo inimicum—quin ne magno opere quidem
|
|
quicquam praeter libidines sumptuosum. Toreuma nullum,
|
5
|
maximi calices, et ei, ne contemnere suos videatur, Placen-
|
|
tini; exstructa mensa non conchyliis aut piscibus, sed multa
|
|
carne subrancida. Servi sordidati ministrant, non nulli
|
|
etiam senes; idem coquus, idem atriensis; pistor domi
|
|
nullus, nulla cella; panis et vinum a propola atque de
|
10
|
cupa; Graeci stipati quini in lectis, saepe plures; ipse
|
|
solus; bibitur usque eo dum de dolio ministretur. Vbi
|
|
galli cantum audivit, avum suum revixisse putat; mensam
|
|
tolli iubet.
|
|