Quid ego illorum dierum epulas, quid laetitiam et gratu- 22.1
lationem tuam, quid cum tuis sordidissimis gregibus intem-
perantissimas perpotationes praedicem? Quis te illis diebus
sobrium, quis agentem aliquid quod esset libero dignum,
quis denique in publico vidit? cum conlegae tui domus 5
cantu et cymbalis personaret, cumque ipse nudus in convivio
saltaret; in quo cum illum saltatorium versaret orbem, ne
tum quidem fortunae rotam pertimescebat. Hic autem
non tam concinnus helluo nec tam musicus iacebat in
suorum Graecorum foetore et caeno; quod quidem istius 10
in illis rei publicae luctibus quasi aliquod Lapitharum aut
Centaurorum convivium ferebatur; in quo nemo potest
dicere utrum iste plus biberit an vomuerit an effuderit.
Tune etiam mentionem facies consulatus aut te fuisse 23.1
Romae consulem dicere audebis? Quid? tu in lictoribus
et in toga praetexta esse consulatum putas? quae ornamenta
etiam in Sex. Clodio te consule esse voluisti, his tu, Clodiane
canis, insignibus consulatum declarari putas? Animo con- 5
sulem esse oportet, consilio, fide, gravitate, vigilantia, cura,
toto denique munere consulatus omni officio tuendo, maxi-
meque, id quod vis nominis ipsa praescribit, rei publicae
consulendo. An ego consulem esse putem qui senatum
esse in re publica non putavit, et sine eo consilio consulem 10
numerem, sine quo Romae ne reges quidem esse potuerunt?
Etenim illa iam omitto. Cum servorum dilectus haberetur
in foro, arma in templum Castoris luce et palam comporta-
rentur, id autem templum sublato aditu revolsis gradibus
a coniuratorum reliquiis atque a Catilinae praevaricatore 15
quondam, tum ultore, armis teneretur, cum equites Romani
relegarentur, viri boni lapidibus e foro pellerentur, senatui
non solum iuvare rem publicam sed ne lugere quidem
liceret, cum civis is quem hic ordo adsentiente Italia cunctis-
que gentibus conservatorem patriae iudicarat nullo iudicio, 20
nulla lege, nullo more servitio atque armis pelleretur, non
dicam auxilio vestro, quod vere licet dicere, sed certe silen-
tio: tum Romae fuisse consules quisquam existimabit?
Qui latrones igitur, si quidem vos consules, qui praedones, 24.1
qui hostes, qui proditores, qui tyranni nominabuntur?
Magnum nomen est, magna species, magna dignitas, magna
maiestas consulis; non capiunt angustiae pectoris tui, non
recipit levitas ista, non egestas animi; non infirmitas ingeni 5
sustinet, non insolentia rerum secundarum tantam personam,
tam gravem, tam severam. Seplasia me hercule, ut dici
audiebam, te ut primum aspexit, Campanum consulem
repudiavit. Audierat Decios Magios et de Taurea illo
Vibellio aliquid acceperat; in quibus si moderatio illa 10
quae in nostris solet esse consulibus non fuit, at fuit pompa,
fuit species, fuit incessus saltem Seplasia dignus et Capua.
Gabinium denique si vidissent duumvirum vestri illi unguen- 25.1
tarii, citius agnovissent. Erant illi compti capilli et ma-
dentes cincinnorum fimbriae et fluentes purpurissataeque
buccae, dignae Capua, sed illa vetere; nam haec quidem
quae nunc est splendidissimorum hominum, fortissimorum 5
virorum, optimorum civium mihique amicissimorum multi-
tudine redundat. Quorum Capuae te praetextatum nemo
aspexit qui non gemeret desiderio mei, cuius consilio cum
universam rem publicam, tum illam ipsam urbem memine-
rant esse servatam. Me inaurata statua donarant, me 10
patronum unum asciverant, a me se habere vitam, fortu-
nas, liberos arbitrabantur, me et praesentem contra latro-
cinium tuum suis decretis legatisque defenderant et absentem
principe Cn. Pompeio referente et de corpore rei publicae
tuorum scelerum tela revellente revocarant. An tum eras 26.1
consul cum in Palatio mea domus ardebat non casu aliquo
sed ignibus iniectis instigante te? Ecquod in hac urbe
maius umquam incendium fuit cui non consul subvenerit?
At tu illo ipso tempore apud socrum tuam prope a meis 5
aedibus, cuius domum ad meam domum exhauriendam
patefeceras, sedebas non exstinctor sed auctor incendi et
ardentis faces furiis Clodianis paene ipse consul ministrabas.
An vero reliquo tempore consulem te quisquam duxit,
quisquam tibi paruit, quisquam in curiam venienti adsur- 10
rexit, quisquam consulenti respondendum putavit? Nume-
randus est ille annus denique in re publica, cum obmu-
tuisset senatus, iudicia conticuissent, maererent boni, vis
latrocini vestri tota urbe volitaret neque civis unus ex
civitate sed ipsa civitas tuo et Gabini sceleri furorique 15
cessisset?