Tune etiam, immanissimum ac foedissimum monstrum, 31.7
ausus es meum discessum illum testem sceleris et crudeli-
tatis tuae <in> maledicti et contumeliae loco ponere? Quo
quidem tempore cepi, patres conscripti, fructum immorta- 10
lem vestri in me et amoris et iudici; qui non admurmura-
tione sed voce et clamore abiecti hominis ac semivivi
furorem petulantiamque fregistis. Tu luctum senatus, tu 32.1
desiderium equestris ordinis, tu squalorem Italiae, tu
curiae taciturnitatem annuam, tu silentium perpetuum
iudiciorum ac fori, tu cetera illa in maledicti loco
pones quae meus discessus rei publicae volnera inflixit? 5
Qui si calamitosissimus fuisset, tamen misericordia dignior
quam contumelia et cum gloria potius esse coniunctus
quam cum probro putaretur, atque ille dolor meus dum-
taxat, vestrum quidem scelus ac dedecus haberetur. Cum
vero—forsitan hoc quod dicturus sum mirabile auditu esse 10
videatur, sed certe id dicam quod sentio—cum tantis
a vobis, patres conscripti, beneficiis adfectus sim tantisque
honoribus, non modo illam calamitatem esse non duco
sed, si quid mihi potest a re publica esse seiunctum, quod
vix potest, privatim ad meum nomen augendum, optandam 15
duco mihi fuisse illam expetendamque fortunam. Atque 33.1
ut tuum laetissimum diem cum tristissimo meo conferam,
utrum tandem bono viro et sapienti optabilius putas sic
exire e patria ut omnes sui cives salutem, incolumitatem,
reditum precentur, quod mihi accidit, an, quod tibi pro- 5
ficiscenti evenit, ut omnes exsecrarentur, male precarentur,
unam tibi illam viam et perpetuam esse vellent? Mihi
me dius fidius in tanto omnium mortalium odio, iusto prae-
sertim et debito, quaevis fuga quam ulla provincia esset
optatior. 10