Mortem me timuisse dicis. Ego vero ne immortalitatem 90.1
quidem contra rem publicam accipiendam putarem, nedum
emori cum pernicie rei publicae vellem. Nam qui pro re
publica vitam ediderunt—licet me desipere dicatis—num-
quam me hercule eos mortem potius quam immortalitatem 5
adsecutos putavi. Ego vero si tum illorum impiorum ferro
ac manu concidissem, in perpetuum res publica civile praesi-
dium salutis suae perdidisset. Quin etiam si me vis aliqua
morbi aut natura ipsa consumpsisset, tamen auxilia posteri-
tatis essent imminuta, quod peremptum esset mea morte id 10
exemplum qualis futurus in me restituendo fuisset senatus
populusque Romanus. An, si umquam vitae cupiditas in
me fuisset, ego mense Decembri mei consulatus omnium
parricidarum tela commossem? quae, si xx quiessem dies,
in aliorum vigiliam consulum recidissent. Quam ob rem, 15
si vitae cupiditas contra rem publicam est turpis, certe multo
mortis cupiditas mea turpior fuisset cum pernicie civitatis.
  Nam quod te esse in re publica liberum es gloriatus, id 91.1
ego et fateor et laetor et tibi etiam in hoc gratulor; quod
me autem negasti, in eo neque te neque quemquam diutius
patiar errare. Nam si quis idcirco aliquid de libertate mea
deminutum putat quod non ab omnibus isdem a quibus antea 5
solitus sum dissentire dissentiam, primum, si bene de me
meritis gratum me praebeo, nonne desino incurrere in crimen
hominis nimium memoris nimiumque grati? Sin autem ali-
quando sine ullo rei publicae detrimento respicio etiam salu-
tem cum meam tum meorum, certe non modo non sum 10
reprehendendus sed etiam, si ruere vellem, boni viri me ut id
ne facerem rogarent. Res vero ipsa publica, si loqui posset, 92.1
ageret mecum ut, quoniam sibi servissem semper, numquam
mihi, fructus autem ex sese non, ut oportuisset, laetos et
uberes, sed magna acerbitate permixtos tulissem, ut iam mihi
servirem, consulerem meis; se non modo satis habere a me 5
sed etiam vereri ne parum mihi pro eo quantum a me haberet
reddidisset. Quid? si horum ego nihil cogito et idem sum 93.1
in re publica qui fui semper, tamenne libertatem requires
meam? quam tu ponis in eo, si semper cum eis quibuscum
aliquando contendimus depugnemus. Quod est longe secus.
Stare enim omnes debemus tamquam in orbe aliquo rei pu- 5
blicae, qui quoniam versatur, eam deligere partem ad quam
nos illius utilitas salusque converterit.