Sed haec quamquam firma esse video, tamen ipse mihi
|
9.9
|
satis facere non possum, nisi a C. Fannio ipso testimonium
|
10
|
sumo hanc pecuniam ei non deberi. Magnum est quod
|
|
conor, difficile est quod polliceor; nisi eundem et adver-
|
|
sarium et testem habuerit Roscius, nolo vincat. Pecunia
|
10.1
|
tibi debebatur certa, quae nunc petitur per iudicem, in qua
|
|
legitimae partis sponsio facta est. Hic tu si amplius HS
|
|
nummo petisti, quam tibi debitum est, causam perdidisti,
|
|
propterea quod aliud est iudicium, aliud est arbitrium.
|
5
|
Iudicium est pecuniae certae, arbitrium incertae; ad iu-
|
|
dicium hoc modo venimus ut totam litem aut obtineamus
|
|
aut amittamus; ad arbitrium hoc animo adimus ut neque
|
|
nihil neque tantum quantum postulavimus consequamur.
|
|
Ei rei ipsa verba formulae testimonio sunt. Quid est in
|
11.1
|
iudicio? Derectum, asperum, simplex: si paret HS iↄↄↄ
|
|
dari—. Hic nisi planum facit HS iↄↄↄ ad libellam sibi
|
|
deberi, causam perdit. Quid est in arbitrio? Mite,
|
|
moderatum: qvantvm aeqvivs et melivs sit dari. Ille
|
5
|
tamen confitetur plus se petere quam debeatur, sed satis
|
|
superque habere dicit quod sibi ab arbitro tribuatur. Itaque
|
|
alter causae confidit, alter diffidit. Quae cum ita sint,
|
12.1
|
quaero abs te quid ita de hac pecunia, de his ipsis HS iↄↄↄ,
|
|
de tuarum tabularum fide compromissum feceris, arbitrum
|
|
sumpseris qvantvm aeqvivs et melivs sit dari repromit-
|
|
tiqve si pareat. Quis in hanc rem fuit arbiter? Vtinam
|
5
|
is quidem Romae esset! Romae est. Vtinam adesset in
|
|
iudicio! Adest. Vtinam sederet in consilio C. Pisonis!
|
|
Ipse C. Piso est. Eundemne tu arbitrum et iudicem sume-
|
|
bas? eidem et infinitam largitionem remittebas et eundem
|
|
in angustissimam formulam sponsionis concludebas? Quis
|
10
|
umquam ad arbitrum, quantum petiit, tantum abstulit?
|
|
Nemo; quantum enim aequius esset sibi dari, petiit. De
|
|
quo nomine ad arbitrum adisti, de eo ad iudicem venisti!
|
|
Ceteri cum ad iudicem causam labefactari animadvertunt,
|
13.1
|
ad arbitrum confugiunt, hic ab arbitro ad iudicem venire est
|
|
ausus! qui cum de hac pecunia tabularum fide arbitrum
|
|
sumpsit, iudicavit sibi pecuniam non deberi.
|
|