| Principia sunt huius modi; spectemus reliqua. HS iↄↄↄ | 22.1 |
| Q. Roscius fraudavit Fannium. Qua de causa? Subridet | |
| Saturius, veterator, ut sibi videtur; ait propter ipsa HS | |
| iↄↄↄ. Video; sed tamen cur ipsa HS iↄↄↄ tam vehementer | |
| concupierit quaero; nam tibi, M. Perpenna, <tibi> C. Piso, | 5 |
| certe tanti non fuissent ut socium fraudaretis. Roscio cur | |
| tanti fuerint causam requiro. Egebat? Immo locuples | |
| erat. Debebat? Immo in suis nummis versabatur. Avarus | |
| erat? Immo etiam ante quam locuples <esset>, semper | |
| liberalissimus munificentissimusque fuit. Pro deum homi- | 23.1 |
| numque fidem! qui HS iↄↄↄ ccciↄↄↄ quaestus facere noluit | |
| —nam certe HS iↄↄↄ ccciↄↄↄ merere et potuit et debuit, | |
| si potest Dionysia HS ccciↄↄↄ ccciↄↄↄ merere—is per | |
| summam fraudem et malitiam et perfidiam HS iↄↄↄ | 5 |
| appetiit? Et illa fuit pecunia immanis, haec parvola, illa | |
| honesta, haec sordida, illa iucunda, haec acerba, illa propria, | |
| haec in causa et in iudicio conlocata. Decem his annis | |
| proximis HS sexagiens honestissime consequi potuit; noluit. | |
| Laborem quaestus recepit, quaestum laboris reiecit; populo | 10 |
| Romano adhuc servire non destitit, sibi servire iam pridem | |
| destitit. Hoc tu umquam, Fanni, faceres? et si hos quaestus | 24.1 |
| recipere posses, non eodem tempore et gestum et animam | |
| ageres? Dic nunc te ab Roscio HS iↄↄↄ circumscriptum | |
| esse, qui tantas et tam infinitas pecunias non propter | |
| inertiam laboris sed propter magnificentiam liberalitatis | 5 |
| repudiarit! Quid ego nunc illa dicam quae vobis in | |
| mentem venire certo scio? Fraudabat te in societate | |
| Roscius! Sunt iura, sunt formulae de omnibus rebus | |
| constitutae, ne quis aut in genere iniuriae aut <in> ratione | |
| actionis errare possit. Expressae sunt enim ex unius | 10 |
| cuiusque damno, dolore, incommodo, calamitate, iniuria | |
| publicae a praetore formulae, ad quas privata lis accommo- | |
| datur. Quae cum ita sint, cur non arbitrum pro socio | 25.1 |
| adegeris Q. Roscium quaero. Formulam non noras? | |
| Notissima erat. Iudicio gravi experiri nolebas? Quid | |
| ita? propter familiaritatem veterem? Cur ergo laedis? | |
| Propter integritatem hominis? Cur igitur insimulas? | 5 |
| Propter magnitudinem criminis? Itane vero? quem per | |
| arbitrum circumvenire non posses, cuius de ea re proprium | |
| non erat iudicium, hunc per iudicem condemnabis, cuius | |
| de <ea> re nullum est arbitrium? Quin tu hoc crimen aut | |
| obice ubi licet agere, aut iacere noli ubi non oportet. | 10 |
| Tametsi iam hoc tuo testimonio crimen sublatum est. | |
| Nam quo tu tempore illa formula uti noluisti, nihil hunc | |
| in societatem fraudis fecisse indicasti. Dic enim, tabulas | |
| habes an non? Si non habes, quem ad modum pactio | |
| est? si habes, cur non nominas? Dic nunc Roscium abs te | 26.1 |
| petisse ut familiarem suum sumeres arbitrum! Non petiit. | |
| Dic pactionem fecisse ut absolveretur! Non pepigit. | |
| Quaere qua re sit absolutus! Quod erat summa inno- | |
| centia et integritate. Quid enim factum est? Venisti | 5 |
| domum ultro Rosci, satis fecisti; quod temere commisisti, | |
| in iudicium ut denuntiares, rogasti ut ignosceret; te adfutu- | |
| rum negasti, debere tibi ex societate nihil clamitasti. | |
| Iudici hic denuntiavit; absolutus est. Tamen fraudis ac | |
| furti mentionem facere audes? Perstat in impudentia. | 10 |
| 'Pactionem enim,' inquit, 'mecum fecerat.' Idcirco vide- | |
| licet ne condemnaretur. Quid erat causae cur metueret | |
| ne condemnaretur?—Res erat manifesta, furtum erat | |
| apertum. |