<Audistis, iudices, quantum Clodi inter>fuerit occidi Milo- 34.1
nem: convertite animos nunc vicissim ad Milonem. Quid
Milonis intererat interfici Clodium? quid erat cur Milo
non dicam admitteret, sed optaret? 'Obstabat in spe
consulatus Miloni Clodius.' At eo repugnante fiebat, 5
immo vero eo fiebat magis, nec me suffragatore meliore
utebatur quam Clodio. Valebat apud vos, iudices, Milo-
nis erga me remque publicam meritorum memoria, vale-
bant preces et lacrimae nostrae, quibus ego tum vos
mirifice moveri sentiebam, sed plus multo valebat peri- 10
culorum impendentium timor. Quis enim erat civium
qui sibi solutam P. Clodi praeturam sine maximo rerum
novarum metu proponeret? Solutam autem fore videbatis,
nisi esset is consul qui eam auderet possetque constringere.
Eum Milonem unum esse cum sentiret universus populus 15
Romanus, quis dubitaret suffragio suo se metu, periculo
rem publicam liberare? At nunc, Clodio remoto, usitatis
iam rebus enitendum est Miloni ut tueatur dignitatem
suam; singularis illa et huic uni concessa gloria quae
cotidie augebatur frangendis furoribus Clodianis iam Clodi 20
morte cecidit. Vos adepti estis ne quem civem metueretis;
hic exercitationem virtutis, suffragationem consulatus, fon-
tem perennem gloriae suae perdidit. Itaque Milonis consu-
latus qui vivo Clodio labefactari non poterat mortuo deni-
que temptari coeptus est. Non modo igitur nihil prodest 25
sed obest etiam Clodi mors Miloni. 'At valuit odium, 35.1
fecit iratus, fecit inimicus, fuit ultor iniuriae, punitor doloris
sui.' Quid? si haec non dico maiora fuerunt in Clodio
quam in Milone, sed in illo maxima, nulla in hoc, quid
voltis amplius? Quid enim odisset Clodium Milo, segetem 5
ac materiam suae gloriae, praeter hoc civile odium quo
omnis improbos odimus? Illi erat ut odisset primum defen-
sorem salutis meae, deinde vexatorem furoris, domitorem
armorum suorum, postremo etiam accusatorem suum; reus
enim Milonis lege Plotia fuit Clodius quoad vixit. Quo 10
tandem animo hoc tyrannum illum tulisse creditis? quantum
odium illius et in homine iniusto quam etiam iustum fuisse?