Qua re gaude tuo isto tam excellenti bono et fruere cum 19.1
fortuna et gloria tum etiam natura et moribus tuis; ex quo
quidem maximus est fructus iucunditasque sapienti. Cetera
cum tua recordabere, etsi persaepe virtuti, tamen plerumque
felicitati tuae gratulabere: de nobis quos in re publica 5
tecum simul esse voluisti quotiens cogitabis, totiens de
maximis tuis beneficiis, totiens de incredibili liberalitate,
totiens de singulari sapientia cogitabis: quae non modo
summa bona sed nimirum audebo vel sola dicere. Tantus
est enim splendor in laude vera, tanta in magnitudine animi 10
et consili dignitas ut haec a virtute donata, cetera a for-
tuna commodata esse videantur. Noli igitur in conser- 20.1
vandis viris bonis defetigari, non cupiditate praesertim
aliqua aut pravitate lapsis, sed opinione offici stulta for-
tasse, certe non improba, et specie quadam rei publicae.
Non enim tua ulla culpa est, si te aliqui timuerunt, contra- 5
que summa laus, quod minime timendum fuisse senserunt.
  Nunc venio ad gravissimam querelam et atrocissimam 21.1
suspicionem tuam, quae non tibi ipsi magis quam cum
omnibus civibus, tum maxime nobis qui a te conservati
sumus providenda est: quam etsi spero falsam esse, num-
quam tamen extenuabo, tua enim cautio nostra cautio est. 5
Quod si in alterutro peccandum sit, malim videri nimis
timidus quam parum prudens. Sed quisnam est iste tam
demens? de tuisne?—tametsi qui magis sunt tui quam
quibus tu salutem insperantibus reddidisti?—anne ex eo nu-
mero qui una tecum fuerunt? Non est credibilis tantus in 10
ullo furor ut quo duce omnia summa sit adeptus, huius
vitam non anteponat suae. An si nihil tui cogitant sceleris,
cavendum est ne quid inimici? Qui? omnes enim qui
fuerunt aut sua pertinacia vitam amiserunt aut tua miseri-
cordia retinuerunt, ut aut nulli supersint de inimicis aut 15
qui fuerunt sint amicissimi. Sed tamen cum in animis 22.1
hominum tantae latebrae sint et tanti recessus, augeamus
sane suspicionem tuam: simul enim augebimus diligentiam.
Nam quis est omnium tam ignarus rerum, tam rudis in re
publica, tam nihil umquam nec de sua nec de communi 5
salute cogitans, qui non intellegat tua salute contineri suam
et ex unius tua vita pendere omnium? Equidem de te dies
noctesque, ut debeo, cogitans casus dumtaxat humanos et
incertos eventus valetudinis et naturae communis fragili-
tatem extimesco, doleoque, cum res publica immortalis esse 10
debeat, eam in unius mortalis anima consistere. Si vero 23.1
ad humanos casus incertosque motus valetudinis sceleris
etiam accedit insidiarumque consensio, quem deum, si
cupiat, posse opitulari rei publicae credimus?