Ac separatim quidem, quae de principio et de insi-
|
1.25.26
|
nuatione dicenda videbantur, haec fere sunt: nunc
|
|
quiddam brevi communiter de utroque praecipiendum
|
|
videtur.
|
|
Exordium sententiarum et gravitatis plurimum debet
|
30
|
habere et omnino omnia, quae pertinent ad dignitatem,
|
|
in se continere, propterea quod id optime faciendum
|
|
est, quod oratorem auditori maxime commendat;
|
|
splendoris et festivitatis et concinnitudinis minimum,
|
|
propterea quod ex his suspicio quaedam apparationis
|
35
|
atque artificiosae diligentiae nascitur, quae maxime
|
|
orationi fidem, oratori adimit auctoritatem.
|
|
Vitia vero haec sunt certissima exordiorum, quae
|
26.1
|
summo opere vitare oportebit: vulgare, commune, com-
|
|
mutabile, longum, separatum, translatum, contra prae-
|
|
cepta. vulgare est, quod in plures causas potest accom-
|
|
modari, ut convenire videatur. commune, quod nihilo
|
5
|
minus in hanc quam in contrariam partem causae pot-
|
|
est convenire. commutabile, quod ab adversario potest
|
|
leviter mutatum ex contraria parte dici. longum est,
|
|
quod pluribus verbis aut sententiis ultra quam satis est
|
|
producitur. separatum, quod non ex ipsa causa ductum
|
10
|
est nec sicut aliquod membrum adnexum orationi.
|
|
translatum est, quod aliud conficit, quam causae genus
|
|
postulat: ut si qui docilem faciat auditorem, cum beni-
|
|
volentiam causa desideret, aut si principio utatur, cum
|
|
insinuationem res postulet. contra praecepta est, quod
|
15
|
nihil eorum efficit, quorum causa de exordiis praecepta
|
|
traduntur; hoc est, quod eum, qui audit, neque beni-
|
|
volum neque attentum neque docilem efficit, aut, quo
|
|
nihil profecto peius est, ut contra sit, facit.
|
|