Qui autem tripertitam putant esse, ii non aliter
|
1.60.1
|
tractari putant oportere argumentationem, sed parti-
|
|
tionem horum reprehendunt. negant enim neque a pro-
|
|
positione neque ab adsumptione adprobationes earum
|
|
separari oportere, neque propositionem absolutam ne-
|
5
|
que adsumptionem sibi perfectam videri, quae appro-
|
|
batione confirmata non sit. quare quas illi duas partes
|
|
numerent, propositionem et adprobationem, sibi unam
|
|
partem videri, propositionem; quae si adprobata non
|
|
sit, propositio non sit argumentationis. item, quae ab
|
10
|
illis adsumptio et adsumptionis adprobatio dicatur,
|
|
eandem sibi adsumptionem solam videri. ita fit,
|
|
ut eadem ratione argumentatio tractata aliis tripertita,
|
|
aliis quinquepertita videatur. quare evenit, ut res non
|
|
tam ad usum dicendi pertineat quam ad rationem
|
15
|
praeceptionis.
|
|
Nobis autem commodior illa partitio videatur esse,
|
61.1
|
quae in quinque partes tributa est, quam omnes ab
|
|
Aristotele et Theophrasto profecti maxime secuti sunt.
|
|
nam quemadmodum illud superius genus argumen-
|
|
tandi, quod per inductionem sumitur, maxime Socrates
|
5
|
et Socratici tractarunt, sic hoc, quod per ratiocina-
|
|
tionem expolitur, summe est ab Aristotele [atque a Peri-
|
|
pateticis] et Theophrasto frequentatum, deinde a
|
|
rhetoribus iis, qui elegantissimi atque artificiosis-
|
|
simi putati sunt. quare autem nobis illa magis partitio
|
10
|
probetur, dicendum videtur, ne temere secuti putemur;
|
|
et breviter dicendum, ne in huiusmodi rebus diutius,
|
|
quam ratio praecipiendi postulat, commoremur.
|
|
Si quadam in argumentatione satis est uti pro-
|
62.1
|
positione et non oportet adiungere adprobationem pro-
|
|
positionis, quadam autem in argumentatione infirma
|
|
est propositio, nisi adiuncta sit adprobatio, separatum
|
|
est quiddam a propositione adprobatio. quod enim
|
5
|
et adiungi et separari ab aliquo potest, id non potest
|
|
idem esse, quod est id, ad quod adiungitur et a quo
|
|
separatur; est autem quaedam argumentatio, in qua
|
|
propositio non indiget approbationis, et quaedam, in
|
|
qua nihil valet sine approbatione, ut ostendemus. sepa-
|
10
|
rata igitur est a propositione approbatio. Ostendetur
|
|
autem id, quod polliciti sumus, hoc modo: quae propo-
|
|
sitio in se quiddam continet perspicuum et quod stare
|
|
inter omnes necesse est, hanc velle approbare et firmare
|
|
nihil attinet. ea est huiusmodi: 'si, quo die ista caedes
|
63.1
|
Romae facta est, ego Athenis eo die fui, in caede in-
|
|
teresse non potui.' hoc quia perspicue verum est, nihil
|
|
attinet approbari. quare assumi statim oportet, hoc
|
|
modo: 'fui autem Athenis eo die.' hoc si non constat,
|
5
|
indiget approbationis; qua inducta complexio conse-
|
|
quitur. est igitur quaedam propositio, quae non indiget
|
|
approbatione. nam esse quidem quandam, quae indi-
|
|
geat, quid attinet ostendere, quod cuivis facile perspi-
|
|
cuum est? quodsi ita est, ex hoc et ex eo, quod propo-
|
10
|
sueramus, hoc conficitur, separatum esse quiddam a
|
|
propositione approbationem. sin autem ita est, falsum
|
|
est non esse plus quam tripertitam argumentationem.
|
|