Secunda pars est, in qua est ostendendum, si in cete-
|
2.135.1
|
ris legibus oporteat, in hac non oportere. hoc de-
|
|
monstrabitur, si lex aut ad res maximas, utilissimas,
|
|
honestissimas, religiosissimas videbitur pertinere; aut
|
|
inutile aut turpe aut nefas esse tali in re non diligen-
|
5
|
tissime legi optemperare; aut ita lex diligenter per-
|
|
scripta demonstrabitur, ita cautum una quaque de re,
|
|
ita, quod oportuerit, exceptum, ut minime conveniat
|
|
quicquam in tam diligenti scriptura praeteritum ar-
|
|
bitrari.
|
10
|
Tertius est locus ei, qui pro scripto dicet, maxime
|
|
necessarius, per quem oportet ostendat, si conveniat
|
|
causam contra scriptum accipi, eam tamen minime
|
|
oportere, quae ab adversariis afferatur. qui locus id-
|
136.1
|
circo est huic necessarius, quod semper is, qui contra
|
|
scriptum dicet, aequitatis aliquid afferat oportet. nam
|
|
summa inpudentia sit eum, qui contra quam scriptum
|
|
sit aliquid probare velit, non aequitatis praesidio id
|
5
|
facere conari. si quid igitur ex hac ipsa [quippiam] ac-
|
|
cusator derogat, omnibus partibus iustius et probabi-
|
|
lius accusare videatur. nam superior oratio hoc omnis
|
|
faciebat, ut, iudices etiamsi nollent, necesse esset; haec
|
|
autem, etiamsi necesse non esset, ut vellent contra
|
10
|
iudicare. id autem fiet, si, quibus ex locis culpa de-
|
137.1
|
monstrabitur esse in eo, qui comparatione aut remo-
|
|
tione aut relatione criminis aut concessionis partibus
|
|
se defendet—de quibus ante, ut potuimus, diligenter
|
|
perscripsimus—, si de iis locis, quae res postulabit, ad
|
5
|
causam adversariorum inprobandam transferemus; aut
|
|
causae et rationes afferentur, quare et quo consilio
|
|
ita sit in lege aut in testamento scriptum, ut sententia
|
|
quoque et voluntate scriptoris, non ipsa solum scrip-
|
|
tura causa confirmata esse videatur; aut aliis quoque
|
10
|
constitutionibus factum coarguetur.
|
|