Iam vero ipsa per sese quantum adferat eis, qui ei 1.198.1
praesunt, honoris, gratiae, dignitatis, quis ignorat? Itaque,
ut apud Graecos infimi homines mercedula adducti mini-
stros se praebent in iudiciis oratoribus, ei, qui apud illos
πραγματικοί vocantur, sic in nostra civitate contra amplissi- 5
mus quisque et clarissimus vir, ut ille, qui propter hanc
iuris civilis scientiam sic appellatus a summo poeta est:
    egregie cordatus homo, catus Aelius Sextus,
multique praeterea, qui, cum ingenio sibi auctore digni-
tatem peperissent, perfecerunt ut in respondendo iure 10
auctoritate plus etiam quam ipso ingenio valerent. Sene- 199.1
ctuti vero celebrandae et ornandae quod honestius potest
esse perfugium quam iuris interpretatio? Equidem mihi
hoc subsidium iam inde ab adulescentia comparavi, non
solum ad causarum usum forensem, sed etiam ad decus 5
atque ornamentum senectutis, ut, cum me vires, quod fere
iam tempus adventat, deficere coepissent, ista ab solitudine
domum meam vindicarem. Quid est enim praeclarius
quam honoribus et rei publicae muneribus perfunctum
senem posse suo iure dicere idem, quod apud Ennium dicat 10
ille Pythius Apollo, se esse eum, unde sibi, si non populi et
reges, at omnes sui cives consilium expetant,
    summarum rerum incerti: quos ego ope mea
    †ex incertis certos compotesque consili
    dimitto, ut ne res temere tractent turbidas: 15
est enim sine dubio domus iuris consulti totius oraculum 200.1
civitatis; testis est huiusce Q. Muci ianua et vestibulum,
quod in eius infirmissima valetudine adfectaque iam aetate
maxima cotidie frequentia civium ac summorum hominum
splendore celebratur. 5