C.F. Mihi vero placet.
|
70.6
|
C.P. Ac laudandi vituperandique rationes,
|
|
quae non ad bene dicendum solum sed etiam ad
|
|
honeste vivendum valent, exponam breviter, atque
|
|
a principiis exordiar et laudandi et vituperandi.
|
10
|
Omnia enim sunt profecto laudanda quae con-
|
71.1
|
iuncta cum virtute sunt, et quae cum vitiis, vitu-
|
|
peranda. Quam ob rem finis alterius est honestas,
|
|
alterius turpitudo. Conficitur autem genus hoc
|
|
dictionis narrandis exponendisque factis sine ullis
|
5
|
argumentationibus, ad animi motus leniter trac-
|
|
tandos magis quam ad fidem faciendam aut confir-
|
|
mandam accommodate. Non enim dubia firmantur
|
|
sed ea quae certa aut pro certis posita sunt augen-
|
|
tur. Quam ob rem ex eis quae ante dicta sunt et
|
10
|
narrandi et augendi praecepta repetentur. Et quo-
|
72.1
|
niam in his causis omnis ratio fere ad voluptatem
|
|
auditoris et ad delectationem refertur, utendum erit
|
|
eis in oratione singulorum verborum insignibus quae
|
|
habent plurimum suavitatis: id est ut factis verbis
|
5
|
aut vetustis aut translatis frequenter utamur, et in
|
|
ipsa constructione verborum ut paria paribus et
|
|
similia similibus saepe referantur, ut contraria, ut ge-
|
|
minata, ut circumscripta numerose, non ad similitu-
|
|
dinem versuum, sed ad explendum aurium sensum,
|
10
|
apto quodam quasi verborum modo. Adhibenda-
|
73.1
|
que frequentius etiam illa ornamenta rerum sunt,
|
|
sive quae admirabilia et nec opinata, sive significata
|
|
monstris, prodigiis, oraculis, sive quae videbuntur
|
|
ei de quo agimus accidisse divina atque fatalia.
|
5
|
Omnis enim exspectatio eius qui audit et admiratio
|
|
et improvisi exitus habent aliquam in audiendo
|
|
voluptatem. Sed quoniam tribus in generibus
|
74.1
|
bona malave versantur, externis, corporis, animi,
|
|
prima sunt externa, quae ducuntur a genere: quo
|
|
breviter modiceque laudato aut si erit infame praeter-
|
|
misso, si humile, vel praeterito vel ad augendam
|
5
|
eius quem laudes gloriam tracto; deinceps si res
|
|
patietur de fortunis erit et facultatibus dicendum,
|
|
postea de corporis bonis, in quibus quidem quae
|
|
virtutem maxime significat facillime forma laudatur.
|
|
Deinde est ad facta veniendum, quorum collocatio
|
75.1
|
triplex est: aut enim temporum servandus est ordo
|
|
aut in primis recentissimum quodque dicendum aut
|
|
multa et varia facta in propria virtutum genera sunt
|
|
dirigenda.
|
5
|