Tum Brutus: ita prorsus, inquit, et antea putabam— 156.1
audivi enim nuper eum studiose et frequenter Sami, cum
ex eo ius nostrum pontificium, qua ex parte cum iure
civili coniunctum esset, vellem cognoscere—et nunc
meum iudicium multo magis confirmo testimonio et iudi- 5
cio tuo; simul illud gaudeo, quod et aequalitas vestra
et pares honorum gradus et artium studiorumque quasi
finitima vicinitas tantum abest ab obtrectatione <et>
invidia, quae solet lacerare plerosque, uti ea non modo
non exulcerare vestram gratiam, sed etiam conciliare 10
videatur. quali enim te erga illum perspicio, tali illum in
te voluntate iudicioque cognovi. itaque doleo et illius 157.1
consilio et tua voce populum Romanum carere tam diu;
quod cum per se dolendum est tum multo magis consi-
deranti ad quos ista non translata sint, sed nescio quo
pacto devenerint. 5
  Hic Atticus: dixeram, inquit, a principio, de re publica
ut sileremus; itaque faciamus. nam si isto modo volumus
singulas res desiderare, non modo querendi sed ne lugendi
quidem finem reperiemus.
  Pergamus ergo, inquam, ad reliqua et institutum ordi- 158.1
nem persequamur. paratus igitur veniebat Crassus,
exspectabatur audiebatur; a principio statim, quod erat
apud eum semper accuratum, exspectatione dignus vide-
batur. non multa iactatio corporis, non inclinatio vocis, 5
nulla inambulatio, non crebra supplosio pedis; vehemens
et interdum irata et plena iusti doloris oratio, multae et
cum gravitate facetiae; quodque difficile est, idem et peror-
natus et perbrevis; iam in altercando invenit parem nemi-
nem. versatus est in omni fere genere causarum; mature 159.1
in locum principum oratorum venit. accusavit C. Car-
bonem eloquentissimum hominem admodum adulescens;
summam ingeni non laudem modo sed etiam admira-
tionem est consecutus. defendit postea Liciniam virginem, 160.1
cum annos xxvii natus esset. in ea ipsa causa fuit elo-
quentissimus orationisque eius scriptas quasdam partes
reliquit. voluit adulescens in colonia Narbonensi causae
popularis aliquid adtingere eamque coloniam, ut fecit, 5
ipse deducere; exstat in eam legem senior, ut ita dicam,
quam aetas illa ferebat oratio. multae deinde causae;
sed ita tacitus tribunatus ut, nisi in eo magistratu cena-
visset apud praeconem Granium idque nobis bis narra-
visset Lucilius, tribunum plebis nesciremus fuisse. 10