Coniunctus igitur Sulpici aetati P. Antistius fuit, ra- 226.1
bula sane probabilis, qui multos cum tacuisset annos
neque contemni solum sed inrideri etiam solitus esset, in
tribunatu primum contra C. Iuli illam consulatus peti-
tionem extraordinariam veram causam agens est pro- 5
batus; et eo magis quod eandem causam cum ageret eius
conlega ille ipse Sulpicius, hic plura et acutiora dicebat.
itaque post tribunatum primo multae ad eum causae,
deinde omnes maxumae quaecumque erant deferebantur.
rem videbat acute, componebat diligenter, memoria vale- 227.1
bat; verbis non ille quidem ornatis utebatur, sed tamen
non abiectis; expedita autem erat et perfacile currens
oratio; et erat eius quidam tamquam habitus non inur-
banus; actio paulum cum vitio vocis tum etiam ineptiis 5
claudicabat. hic temporibus floruit iis, quibus inter pro-
fectionem reditumque L. Sullae sine iure fuit et sine ulla
dignitate res publica; hoc etiam magis probabatur, quod
erat ab oratoribus quaedam in foro solitudo. Sulpicius
occiderat, Cotta aberat et Curio; vivebat e reliquis patro- 10
nis eius aetatis nemo praeter Carbonem et Pomponium,
quorum utrumque facile superabat. inferioris autem 228.1
aetatis erat proxumus L. Sisenna, doctus vir et studiis
optimis deditus, bene Latine loquens, gnarus rei publicae,
non sine facetiis, sed neque laboris multi nec satis ver-
satus in causis; interiectusque inter duas aetates Hortensi 5
et Sulpici nec maiorem consequi poterat et minori necesse
erat cedere. huius omnis facultas ex historia ipsius per-
spici potest, quae cum facile omnis vincat superiores,
tum indicat tamen quantum absit a summo quamque
genus hoc scriptionis nondum sit satis Latinis litteris 10
inlustratum. nam Q. Hortensi admodum adulescentis
ingenium ut Phidiae signum simul aspectum et probatum
est. is L. Crasso Q. Scaevola consulibus primum in foro 229.1
dixit et apud hos ipsos quidem consules, et cum eorum
qui adfuerunt tum ipsorum consulum, qui omnibus intel-
legentia anteibant, iudicio discessit probatus. undeviginti
annos natus erat eo tempore, est autem L. Paullo C. 5
Marcello consulibus mortuus: ex quo videmus eum in
patronorum numero annos quattuor et quadraginta fuisse.
hoc de oratore paulo post plura dicemus; hoc autem loco
voluimus <eius> aetatem in disparem oratorum aetatem
includere. quamquam id quidem omnibus usu venire 10
necesse fuit, quibus paulo longior vita contigit, ut et cum
multo maioribus natu, quam essent ipsi, et cum aliquanto
minoribus compararentur. ut Accius isdem aedilibus ait
se et Pacuvium docuisse fabulam, quom ille octoginta,
ipse triginta annos natus esset: sic Hortensius non cum 230.1
suis aequalibus solum, sed et mea cum aetate et cum tua,
Brute, et cum aliquanto superiore coniungitur, si quidem
et Crasso vivo dicere solebat et magis iam etiam vigebat
Antonio; et cum Philippo iam sene pro Cn. Pompei bonis 5
dicens in illa causa, adulescens cum esset, princeps fuit
et in eorum, quos in Sulpici aetate posui, numerum facile
pervenerat et suos inter aequalis M. Pisonem M. Crassum
Cn. Lentulum P. Lentulum Suram longe praestitit et me
adulescentem nactus octo annis minorem, quam erat 10
ipse, multos annos in studio eiusdem laudis exercuit et
tecum simul, sicut ego pro multis, sic ille pro Appio
Claudio dixit paulo ante mortem.