Tum Brutus: atque dubitamus, inquit, utrum ista sani- 279.1
tas fuerit an vitium? quis enim non fateatur, cum ex
omnibus oratoris laudibus longe ista sit maxuma, inflam-
mare animos audientium et quocumque res postulet modo
flectere, qui hac virtute caruerit, id ei quod maxumum fu- 5
erit defuisse?
  Sit sane ita, inquam; sed redeamus ad eum, qui iam
unus restat, Hortensium; tum de nobismet ipsis, quoniam
id etiam, Brute, postulas, pauca dicemus. quamquam
facienda mentio est, ut quidem mihi videtur, duorum 10
adulescentium, qui si diutius vixissent, magnam essent
eloquentiae laudem consecuti.
  C. Curionem te, inquit Brutus, et C. Licinium Calvum 280.1
arbitror dicere.
  Recte, inquam, arbitraris; quorum quidem alter [quod
verisimile dixisset] ita facile soluteque verbis volvebat
satis interdum acutas, crebras quidem certe sententias, 5
ut nihil posset ornatius esse, nihil expeditius. atque hic
parum a magistris institutus naturam habuit admirabi-
lem ad dicendum; industriam non sum expertus, studium
certe fuit. qui si me audire voluisset, ut coeperat, honores
quam opes consequi maluisset. 10
  Quidnam est, inquit, istuc? et quem ad modum di-
stinguis?
  Hoc modo, inquam. cum honos sit praemium virtutis 281.1
iudicio studioque civium delatum ad aliquem, qui eum
sententiis, qui suffragiis adeptus est, is mihi et honestus
et honoratus videtur. qui autem occasione aliqua etiam
invitis suis civibus nactus est imperium, ut ille cupiebat, 5
hunc nomen honoris adeptum, non honorem puto. quae
si ille audire voluisset, maxuma cum gratia et gloria ad
summam amplitudinem pervenisset, ascendens gradibus
magistratuum, ut pater eius fecerat, ut reliqui clariores
viri. quae quidem etiam cum P. Crasso M. f., <cum> 10
initio aetatis ad amicitiam se meam contulisset, saepe
egisse me arbitror, cum eum vementer hortarer, ut eam
laudis viam rectissimam esse duceret, quam maiores eius
ei tritam reliquissent. erat enim cum institutus optume 282.1
tum etiam perfecte planeque eruditus, ineratque et inge-
nium satis acre et orationis non inelegans copia; prae-
tereaque sine arrogantia gravis esse videbatur et sine
segnitia verecundus. sed hunc quoque absorbuit aestus 5
quidam insolitae adulescentibus gloriae; qui quia navarat
miles operam imperatori, imperatorem se statim esse
cupiebat, cui muneri mos maiorum aetatem certam, sortem
incertam reliquit. ita gravissumo suo casu, dum Cyri et
Alexandri similis esse voluit, qui suum cursum transcur- 10
rerant, et L. Crassi et multorum Crassorum inventus est
dissimillimus.