Sed si quaerimus, cur adulescens magis floruerit dicen-
|
325.1
|
do quam senior Hortensius, causas reperiemus verissu-
|
|
mas duas. primum, quod genus erat orationis Asiaticum
|
|
adulescentiae magis concessum quam senectuti. genera
|
|
autem Asiaticae dictionis duo sunt: unum sententiosum
|
5
|
et argutum, sententiis non tam gravibus et severis quam
|
|
concinnis et venustis, qualis in historia Timaeus, in dicendo
|
|
autem pueris nobis Hierocles Alabandeus, magis etiam
|
|
Menecles frater eius fuit, quorum utriusque orationes sunt
|
|
in primis ut Asiatico in genere laudabiles. aliud autem
|
10
|
genus est non tam sententiis frequentatum quam verbis
|
|
volucre atque incitatum, quali est nunc Asia tota, nec
|
|
flumine solum orationis sed etiam exornato et faceto
|
|
genere verborum, in quo fuit Aeschylus Cnidius et meus
|
|
aequalis Milesius Aeschines. in his erat admirabilis ora-
|
15
|
tionis cursus, ornata sententiarum concinnitas non erat.
|
|
haec autem, ut dixi, genera dicendi aptiora sunt adule-
|
326.1
|
scentibus, in senibus gravitatem non habent. itaque
|
|
Hortensius utroque genere florens clamores faciebat adu-
|
|
lescens. habebat enim et Meneclium illud studium cre-
|
|
brarum venustarumque sententiarum, in quibus, ut in illo
|
5
|
Graeco, sic in hoc erant quaedam magis venustae dulces-
|
|
que sententiae quam aut necessariae aut interdum utiles;
|
|
et erat oratio cum incitata et vibrans tum etiam accurata
|
|
et polita. non probabantur haec senibus—saepe videbam
|
|
cum inridentem tum etiam irascentem et stomachantem
|
10
|
Philippum—, sed mirabantur adulescentes, multitudo
|
|
movebatur. erat excellens iudicio volgi et facile primas
|
327.1
|
tenebat adulescens. etsi enim genus illud dicendi aucto-
|
|
ritatis habebat parum, tamen aptum esse aetati videbatur.
|
|
et certe, quod et ingeni quaedam forma lucebat <usu> et
|
|
exercitatione perfecta eratque verborum astricta compren-
|
5
|
sio, summam hominum admirationem excitabat. sed cum
|
|
iam honores et illa senior auctoritas gravius quiddam
|
|
requireret, remanebat idem nec decebat idem; quodque
|
|
exercitationem studiumque dimiserat, quod in eo fuerat
|
|
acerrimum, concinnitas illa crebritasque sententiarum
|
10
|
pristina manebat, sed ea vestitu illo orationis, quo con-
|
|
suerat, ornata non erat. hoc tibi ille, Brute, minus for-
|
|
tasse placuit quam placuisset, si illum flagrantem studio
|
|
et florentem facultate audire potuisses.
|
|