| Esse ergo in oratione numerum quendam non est | 183.1 |
| difficile cognoscere. iudicat enim sensus; in quo est | |
| inicum quod accidit non agnoscere, si cur id accidat | |
| reperire nequeamus. neque enim ipse versus ratione | |
| est cognitus, sed natura atque sensu, quem dimensa | 5 |
| ratio docuit quid acciderit. ita notatio naturae et | |
| animadversio peperit artem. sed in versibus res est | |
| apertior, quanquam etiam a modis quibusdam cantu | |
| remoto soluta esse videatur oratio maxumeque id in | |
| optumo quoque eorum poetarum qui λυρικοὶ a Graecis | 10 |
| nominantur, quos cum cantu spoliaveris, nuda paene | |
| remanet oratio. quorum similia sunt quaedam etiam | 184.1 |
| apud nostros, velut illa in Thyeste: | |
| 'Quemnam te esse dicam? qui tarda in senectute' | |
| et quae secuntur; quae, nisi cum tibicen accessit, ora- | |
| tionis sunt solutae simillima. at comicorum senarii | 5 |
| propter similitudinem sermonis sic saepe sunt abiecti, | |
| ut nonnunquam vix in iis numerus et versus in- | |
| tellegi possit. quo est ad inveniundum difficilior in | |
| oratione numerus quam in versibus. Omnino duo sunt | 185.1 |
| quae condiant orationem, verborum numerorumque iu- | |
| cunditas. in verbis inest quasi materia quaedam, in | |
| numero autem expolitio. sed, ut ceteris in rebus, ne- | |
| cessitatis inventa antiquiora sunt quam voluptatis. ita- | 186.1 |
| que et Herodotus et eadem superiorque aetas numero | |
| caruit nisi quando temere ac fortuito, et scriptores | |
| perveteres de numero nihil omnino, de oratione prae- | |
| cepta multa nobis reliquerunt. nam quod et facilius | 5 |
| est et magis necessarium, id semper ante cognoscitur. | |
| itaque translata aut facta aut iuncta verba facile sunt | |
| cognita, quia sumebantur e consuetudine cotidianoque | |
| sermone; numerus autem non domo depromebatur | |
| neque habebat aliquam necessitudinem aut cognatio- | 10 |
| nem cum oratione. itaque serius aliquanto notatus | |
| et cognitus quasi quandam palaestram et extrema | |
| liniamenta orationi attulit. quodsi et angusta quaedam | 187.1 |
| atque concisa et alia est dilatata et diffusa oratio, | |
| necesse est id non litterarum accidere natura, sed | |
| intervallorum longorum et brevium varietate; quibus | |
| implicata atque permixta oratio quoniam tum stabilis | 5 |
| est tum volubilis, necesse est eius modi naturam nu- | |
| meris contineri. nam circumitus ille, quem saepe iam | |
| diximus, incitatior numero ipso fertur et labitur, | |
| quoad perveniat ad finem et insistat. |