Sed quoniam plura sunt orationum genera eaque
|
37.1
|
diversa neque in unam formam cadunt omnia, lauda-
|
|
tionum <et> descriptionum et historiarum et talium su-
|
|
asionum, qualem Isocrates fecit Panegyricum multique
|
|
alii qui sunt nominati sophistae, reliquarumque rerum
|
5
|
formam quae absunt a forensi contentione, eiusque
|
|
totius generis quod Graece ἐπιδεικτικὸν nominatur,
|
|
quia quasi ad inspiciundum delectationis causa com-
|
|
paratum est, non complectar hoc tempore; non quo
|
|
neglegenda sit; est enim illa quasi nutrix eius oratoris
|
10
|
quem informare volumus et de quo molimur aliquid
|
|
exquisitius dicere. ab hac et verborum copia alitur
|
|
et eorum constructio et numerus liberiore quadam
|
|
fruitur licentia. datur etiam venia concinnitati sen-
|
38.1
|
tentiarum et argutiis, certique et circumscripti verborum
|
|
ambitus conceduntur, de industriaque non ex insidiis
|
|
sed aperte ac palam elaboratur, ut verba verbis quasi
|
|
demensa et paria respondeant, ut crebro conferantur
|
5
|
pugnantia comparenturque contraria et ut pariter ex-
|
|
trema terminentur eundemque referant in cadendo
|
|
sonum; quae in veritate causarum et rarius multo
|
|
facimus et certe occultius. in Panathenaico autem
|
|
Isocrates ea studiose consectatum fatetur; non enim
|
10
|
ad iudiciorum certamen sed voluptatem aurium scrip-
|
|
serat. haec tractasse Thrasymachum Calchedonium
|
39.1
|
primum et Leontinum ferunt Gorgiam, Theodorum
|
|
inde Byzantium multosque alios quos λογοδαιδάλους
|
|
appellat in Phaedro Socrates. quorum satis arguta
|
|
multa sed ut modo primumque nascentia minuta et
|
5
|
versiculorum similia quaedam nimiumque depicta.
|
|
quo magis sunt Herodotus Thucydidesque mirabiles;
|
|
quorum aetas cum in eorum tempora quos nominavi
|
|
incidisset, longissime tamen ipsi a talibus deliciis
|
|
vel potius ineptiis afuerunt. alter enim sine ullis
|
10
|
salebris quasi sedatus amnis fluit, alter incitatior fer-
|
|
tur et de bellicis rebus canit etiam quodam modo bel-
|
|
licum. primisque ab his, ut ait Theophrastus, historia
|
|
commota est ut auderet uberius quam superiores et
|
|
ornatius dicere. horum aetati successit Isocrates qui
|
40.1
|
praeter ceteros eiusdem generis laudatur semper a
|
|
nobis, nonnunquam, Brute, leniter et erudite repu-
|
|
gnante te; sed cedas mihi fortasse, si quid in eo
|
|
laudem cognoveris. nam cum concisus ei Thrasy-
|
5
|
machus minutis numeris videretur et Gorgias, qui
|
|
tamen primi traduntur arte quadam verba vinxisse,
|
|
Theodorus autem praefractior nec satis, ut ita dicam,
|
|
rotundus, primus instituit dilatare verbis et mollioribus
|
|
numeris explere sententias. in quo cum doceret eos
|
10
|
qui partim in dicendo partim in scribendo principes
|
|
exstiterunt, domus eius officina habita eloquentiae est.
|
|
itaque ut ego, cum a nostro Catone laudabar, vel re-
|
41.1
|
prehendi me a ceteris facile patiebar sic Isocrates
|
|
videtur <prae> testimonio Platonis aliorum iudicia
|
|
debere contemnere. est enim, ut scis, quasi in extrema
|
|
pagina Phaedri his ipsis verbis loquens Socrates:
|
5
|
'adulescens etiam nunc, o Phaedre, Isocrates est, sed
|
|
quid de illo augurer lubet dicere.' 'quid tandem?'
|
|
inquit ille. 'maiore mihi ingenio videtur esse quam ut
|
|
cum orationibus Lysiae comparetur, praeterea ad vir-
|
|
tutem maior indoles; ut minime mirum futurum sit,
|
10
|
si, cum aetate processerit, aut in hoc orationum genere
|
|
cui nunc studet tantum, quantum pueris, reliquis prae-
|
|
stet omnibus qui unquam orationes attigerunt aut, si
|
|
contentus his non fuerit, divino aliquo animi motu
|
|
maiora concupiscat; inest enim natura philosophia in
|
15
|
huius viri mente quaedam.' haec de adulescente So-
|
|
crates auguratur. at ea de seniore scribit Plato et
|
42.1
|
scribit aequalis et quidem exagitator omnium rheto-
|
|
rum hunc miratur unum. me autem qui Isocraten non
|
|
diligunt una cum Socrate et cum Platone errare pati-
|
|
antur. dulce igitur orationis genus et solutum et
|
5
|
affluens, sententiis argutum, verbis sonans est in illo
|
|
epidictico genere, quod diximus proprium sophista-
|
|
rum, pompae quam pugnae aptius, gymnasiis et pa-
|
|
laestrae dicatum, spretum et pulsum foro. sed quod
|
|
educata huius nutrimentis eloquentia [est] ipsa se postea
|
10
|
colorat et roborat, non alienum fuit de oratoris quasi in-
|
|
cunabulis dicere. verum haec ludorum atque pompae;
|
|
nos autem iam in aciem dimicationemque veniamus.
|
|