Partitionum autem et divisionum genus quale 30.1
esset ostendimus, sed quid inter se differant planius
dicendum est. In partitione quasi membra sunt, ut
corporis, caput, umeri, manus, latera, crura, pedes
et cetera. In divisione formae, quas Graeci 5
εἴδη vocant, nostri, si qui haec forte tractant, species
appellant, non pessime id quidem sed inutiliter ad
mutandos casus in dicendo. Nolim enim, ne si
Latine quidem dici possit, specierum et speciebus
dicere; et saepe his casibus utendum est; at formis 10
et formarum velim. Cum autem utroque verbo
idem significetur, commoditatem in dicendo non
arbitror neglegendam.
  Genus et formam definiunt hoc modo: Genus est 31.1
notio ad pluris differentias pertinens; forma est notio
cuius differentia ad caput generis et quasi fontem
referri potest. Notionem appello quod Graeci
tum ἔννοιαν tum πρόληψιν. Ea est insita et ante 5
percepta cuiusque cognitio enodationis indigens.
Formae sunt igitur eae in quas genus sine ullius
praetermissione dividitur; ut si quis ius in legem,
morem, aequitatem dividat. Formas qui putat
idem esse quod partis, confundit artem et simili- 10
tudine quadam conturbatus non satis acute quae
sunt secernenda distinguit. Saepe etiam definiunt 32.1
et oratores et poetae per translationem verbi ex
similitudine cum aliqua suavitate. Sed ego a vestris
exemplis nisi necessario non recedam. Solebat
igitur Aquilius collega et familiaris meus, cum de 5
litoribus ageretur, quae omnia publica esse vultis,
quaerentibus eis quos ad id pertinebat, quid esset
litus, ita definire, qua fluctus eluderet; hoc est,
quasi qui adulescentiam florem aetatis, senectutem
occasum vitae velit definire; translatione enim utens 10
discedebat a verbis propriis rerum ac suis. Quod
ad definitiones attinet, hactenus; reliqua videamus.