LIBER QUARTUS
Non. 500M
Atque ipsa mens ea, 4.1(fr1).1
quae futura videt, praeterita meminit.
Lactant. Div. Inst. 5.11.2
Etenim, si nemo est 1(fr2).3
quin emori malit quam converti in aliquam figuram
bestiae, quamvis hominis mentem sit habiturus, quanto 5
est miserius in hominis figura animo esse efferato!
Mihi quidem tanto videtur, quanto praestabilior est
animus corpore.
August. c. Iul. 5.12.59
se non putare idem esse 1(fr3).9
arietis et P. Africani bonum. 10
Non. 234M
eademque obiectu suo 1(fr4).11
umbram noctemque efficiat cum ad numerum dierum
aptam, tum ad laborum quietem.
Non. 343M
Cumque autumno 1(fr5).14
terra se ad concipiendas fruges patefecerit, hieme ad 15
†concipiendas relaxarit, aestiva maturitate alia miti-
gaverit, alia torruerit.
Non. 159M
cum adhibent in 1(fr6).18
pecuda pastores.
  . . . gratiam. Quam commode ordines di- 2.1
scripti, aetates, classes, equitatus, in quo suffragia
sunt etiam senatus, nimis multis iam stulte hanc
utilitatem tolli cupientibus, qui novam largitionem
quaerunt aliquo plebei scito reddendorum equorum. 5
  Considerate nunc, cetera quam sint provisa sapien- 3.1
ter ad illam civium beate et honeste vivendi societa-
tem; ea est enim prima causa coëundi, et id
hominibus effici ex re publica debet partim institutis,
alia legibus. Principio disciplinam puerilem ingenuis, 5
de qua Graeci multum frustra laborarunt, et in qua
una Polybius noster hospes nostrorum institutorum
neglegentiam accusat, nullam certam aut destinatam
legibus aut publice expositam aut unam omnium esse
voluerunt. Nam . . . 10
Serv. A. 5.546
ad militiam euntibus 3(fr1).11
dari solitos esse custodes, a quibus primo anno re-
gantur.
Non. 20M
non modo ut Spar- 3(fr2).14
tae, rapere ubi pueri et clepere discunt. 15
Serv. A. 10.325
opprobrio fuisse adulescentibus, si 3(fr3).16
amatores non haberent.
  . . . nudari puberem. Ita sunt alte repetita 4.1
quasi fundamenta quaedam verecundiae. Iuventutis
vero exercitatio quam absurda in gymnasiis! quam
levis epheborum illa militia! quam contrectationes et
amores soluti et liberi! mitto apud Eleos et Theba- 5
nos, apud quos in amore ingenuorum libido etiam
permissam habet et solutam licentiam; Lacedaemonii
ipsi, cum omnia concedunt in amore iuvenum
praeter stuprum, tenui sane muro dissaepiunt id, quod
excipiunt; conplexus enim concubitusque permittunt 10
palliis interiectis. Hic Laelius: Praeclare intellego,
Scipio, te in iis Graeciae disciplinis, quas reprendis,
cum populis nobilissimis malle quam cum tuo Platone
luctari, quem ne attingis quidem, praesertim cum . . .
Non. 362M
et noster Plato 5(fr1).1
magis etiam quam Lycurgus, omnia qui prorsus iubet
esse communia, ne quis civis propriam aut suam rem
ullam queat dicere.
Non. 308M
Ego vero eodem, 5(fr2).5
quo ille Homerum redimitum coronis et delibutum
unguentis emittit ex ea urbe, quam sibi ipse fingit.
Non. 24M
Censoris iudicium 6(fr1).1
nihil fere damnato nisi ruborem offert. Itaque, ut
omnis ea iudicatio versatur tantum modo in nomine,
animadversio illa ignominia dicta est.
Non. 423M
Horum †in severitatem 6(fr2).5
dicitur inhorruisse primum civitas.
Non. 499M
Nec vero mulieri- 6(fr3).7
bus praefectus praeponatur, qui apud Graecos creari
solet, sed sit censor, qui viros doceat moderari uxori-
bus. 10
Non. 5M
Ita magnam habet 6(fr4).11
vim disciplina verecundiae; carent temeto omnes mu-
lieres.
Non. 306M
Atque etiam si 6(fr5).14
qua erat famosa, ei cognati osculum non ferebant. 15
Non. 23M
Itaque a petendo 6(fr6).16
petulantia, a procando, id est poscendo, procacitas
nominata est.
Non. 24M
Nolo enim eundem 7(fr1).1
populum imperatorem et portitorem esse terrarum.
Optimum autem et in privatis familiis et in re pu-
blica vectigal duco esse parsimoniam.
Fides enim nomen ipsum mihi 7(fr2).5
videtur habere, cum fit, quod dicitur.
Non. 194M
In cive excelso atque 7(fr3).7
homine nobili blanditiam, adsentationem, ambitionem
†meam esse levitatis.
Non. 430M sq.
Admiror, nec re- 8(fr1).1
rum solum, sed verborum etiam elegantiam. Si iur-
gant, inquit. Benivolorum concertatio, non lis inimi-
corum, iurgium dicitur. . . . Iurgare igitur
lex putat inter se vicinos, non litigare. 5
Non. 174M
eosdem terminos 8(fr2).6
hominum curae atque vitae, sic pontificio iure sancti-
tudo sepulturae.
Non. 293M
quod insepultos 8(fr3).9
reliquissent eos, quos e mari propter vim tempestatis 10
excipere non potuissent, innocentes necaverint.
Non. 519M
nec in hac dissen- 8(fr4).12
sione suscepi populi causam, sed bonorum.
Prisc. GL 3.76K
Non enim facile valenti 8(fr5).14
populo resistitur, si aut nihil iuris impertias aut pa- 15
rum.
Non. 469M
Cui quidem utinam 8(fr6).17
vere fideliter †abundiente auguraverim.
August. C.D. 2.14ext.
Ad quos cum accessit clamor et ad- 9(fr).1
probatio populi quasi magni cuiusdam et sapientis
magistri, quas illi obducunt tenebras, quos invehunt
metus, quas inflammant cupiditates!
August. C.D. 2.13
Cum artem 10(fr).1
ludicram scaenamque totam in probro ducerent, genus
id hominum non modo honore civium reliquorum ca-
rere, sed etiam tribu moveri notatione censoria vo-
luerunt. 5
August. C.D. 2.9
Numquam comoediae, nisi consuetudo 11(fr).1
vitae pateretur, probare sua theatris flagitia potuissent.
. . . quem illa non adtigit vel potius quem
non vexavit? cui pepercit? Esto, populares homines
inprobos, in re publica seditiosos, Cleonem, Cleophon- 5
tem, Hyperbolum laesit. Patiamur, etsi eius
modi cives a censore melius est quam a poëta notari;
sed Periclen, cum iam suae civitati maxima auctori-
tate plurimos annos domi et belli praefuisset, violari
versibus, et eos agi in scaena non plus decuit, quam 10
si Plautus noster voluisset aut Naevius Publio
et Gnaeo Scipioni aut Caecilius Marco Catoni male
dicere. . . .
Nostrae contra duo 12(fr).1
decim tabulae cum perpaucas res capite sanxissent,
in his hanc quoque sanciendam putaverunt, si quis
occentavisset sive carmen condidisset, quod infamiam
faceret flagitiumve alteri. Praeclare; iudiciis enim 5
magistratuum, disceptationibus legitimis propositam
vitam, non poëtarum ingeniis, habere debemus nec
probrum audire nisi ea lege, ut respondere liceat et
iudicio defendere.
. . . veteribus displicuisse 10
Romanis vel laudari quemquam in scaena vivum ho-
minem vel vituperari.
August. C.D. 2.11
Aeschines Atheniensis, vir 13(fr).1
eloquentissimus, cum adulescens tragoedias actitavisset,
rem publicam capessivit, et Aristodemum, tragicum
item actorem, maximis de rebus pacis et belli lega-
tum ad Philippum Athenienses saepe miserunt. 5